جزره صالح بن محمد اسدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَزَرَه ابوعلی صالح بن محمد بغدادی بخاری اسدی (۲۱۰-۲۹۴ هـ)، از محدثان
اهلسنت در
قرن سوم هجری قمری بود.
ابوعلی
صالح بن محمد بن عمرو
بن حبیب بغدادی بخاری اسدی، ملقب به
جزره، گویند: علت ملقب شدن وی به «
جزره» آن بود که در هنگام قرائت بر بعضی از مشایخ، کلمه «خَرزَة» را به اشتباه «
جَزَرة» خواند.
صالح بن محمد را به عنوان حافظ بزرگ، حجت و محدث شرق ذکر کردهاند. برخی بر این باورند که او در عصر خودش در
عراق و
خراسان از جهت حافظه همانندی نداشت،
تا آنجا که مدتی در
ماوراءالنهر به کمک حافظه خود حدیث نقل کرد و اشتباهی از او گرفته نشد.
صالح در سال ۲۵۳ هـ به
نیشابور رفت و بعد از مدتی به
مرو سفر کرد و در سال ۲۶۶ هـ به
بخارا رفت و مورد توجه امیر
اسماعیل بن احمد سامانی (حکومت ۲۷۹-۲۹۵ هـ) قرار گرفت و در همانجا ازدواج کرد.
خطیب بغدادی او را
ثقه، عارف، صدوق و شوخطبع معرفی کرده است.
صالح بن محمد در سال ۲۱۰ هـ در
کوفه یا ۲۰۵ هـ در
بغداد متولد شد.
صالح بن محمد در بخارا سکونت کرد و برای کسب دانش و اخذ حدیث به بلاد مختلف از جمله
شام،
مصر و خراسان سفر کرد و از بزرگانی چون
یحیی بن معین،
سعید بن سلیمان،
ابونصر تمار و
احمد حنبل حدیث شنید.
مسلم بن حجّاج،
احمد بن علی بن جارود اصفهانی و
خلف بن محمد خیام از وی روایت کردهاند.
کتابهای النوادر، تفسیر القرآن و الجرح و التعدیل آثار
صالح بن محمد است.
صالح بن محمد در
ذی حجه سال ۲۹۳ یا ۲۹۴ در بخارا درگذشت.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۹۹، برگرفته از مقاله «ابوعلی
صالح بن محمد بغدادی».