تَیْح (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَیْح (به فتح تاء و سکون یاء) یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای مهیّا شدن، آماده کردن و آماده شدن است.
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص
قتل عثمان خطاب به مردم
کوفه، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه دو بار در «
نهجالبلاغه» آمده است.
تَیْح (به فتح تاء و سکون یاء) به معنای مهیّا شدن، آماده کردن و آماده شدن آمده است.
همچنین در لغت آمده است: «
تاحَ لَه تَیحاََ: تَهّیا.»
«اتاحه» به معنای آماده کردن است.
مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) درباره
قتل عثمان به اهل کوفه نوشت:
«إِنَّ النّاسَ طَعَنوا عَلَيْهِ، فَكُنْتُ رَجُلاً مِنَ الْمُهاجِرينَ ... وَ كانَ مِنْ عائِشَةَ فيهِ فَلْتَةُ غَضَب، فَأُتيحَ لَهُ قَوْمٌ فَقَتَلوهُ، وَ بايَعَني النّاسُ.» «مردم به او عیب گرفتند و من مردی از
مهاجرین بودم ...
عایشه بر او
خشمگین بود در نتیجه گروهی آماده شده و خونش را ریختند.»
امام (علیهالسلام) همچنین فرموده است:
«مَنْ ضَيَّعَهُ الاَْقْرَبُ أُتيحَ لَهُ الاَْبْعَدُ.» «كسى كه نزديكانش او را رها سازند، آنها كه دورند او را مىبرند (و ياريش مىكنند).»
ابن میثم و
محمد عبده آنرا آماده شدن برای
مساعدت معنی کردهاند.
(یعنی کسی که
اقربا او را ضایع کنند،
خداوند افراد دیگری را آماده مساعدت او میکند.)
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تیح»، ص۱۷۹-۱۷۸.