تَخْفی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَخْفی:(لا تَخْفَى مِنكُمْ خافِيَةٌ) «تَخْفی» از «
خُفْيَة» يا «
خِفْيَة» گرفته شده به معنى «پنهان شدن و يا پنهان ماندن» است.
به موردی از کاربرد «تَخْفی» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يَوْمَئِذٍ تُعْرَضونَ لا تَخْفَى مِنكُمْ خافِيَةٌ) «در آن روز همگى به پيشگاه خدا عرضه مى‌شويد و چيزى از كارهاى
مخفى شما پنهان نمى‌ماند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(يَوْمَئِذٍ تُعْرَضونَ لا تَخْفى مِنْكُمْ خافِيَةٌ) از ظاهر كلام برمى‌آيد كه مراد از جمله تعرضون- عرضه مى‌شويد عرضه شدن بر خداى تعالى باشد، هم چنان كه در جاى ديگر فرموده:
(وَ عُرِضوا عَلى رَبِّكَ صَفًّا) و كلمه
عرض در
لغت به معناى اين است كه فروشنده
جنس خود را جلو مشترى بگسترد و به او نشان دهد، در نتيجه معناى عرض بر خداى تعالى در
روز قیامت كه روز جدايى
حق از
باطل، و روز داورى است اين است كه: آن‌چه نزد هر انسان از
عقیده و عمل هست براى خداى تعالى فاش و سفره دل آدمى باز مى‌گردد.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می‌فرمایند:
جمله
(لا تَخْفى مِنْكُمْ خافِيَةٌ) ممكن است
اشاره به اين باشد كه در ان روز
غیب و سر اشخاص تبديل به شهود و ظهور مى‌شود، چنان كه
قرآن درباره قيامت مى‌گويد:
(يَوْمَ تُبْلَى اَلسَّرائِرُ) «آن روز روزى است كه صفات نهانى ظاهر مى‌شود.»
نه تنها اعمال مخفيانه انسان‌ها كه صفات و روحيات و خلقيات و نيت‌ها همه برملا مى‌شود و اين حادثه‌اى است عظيم، و به گفتۀ بعضى از مفسران: عظيم‌تر از متلاشى شدن كوه‌ها و شكافتن كرات آسمانى!
روز رسوايى بزرگ بدكاران و سربلندى بى‌نظير مؤمنان، روزى است كه انسان عريان از نظر اعمال و اسرار درون در آن صحنه حاضر مى‌شود، آرى آن روز هيچ‌چيز از
وجود ما پنهان نمى‌ماند.
و نيز ممكن است اشاره به احاطه علمى خداوند بر همه چيز در آن روز باشد.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر
لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تخفی»، ج۱، ص ۷۱۰.
