• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَحْریض (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: تَحْریض (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: حرض (مفردات‌قرآن)، حَرَض (لغات‌قرآن)، تحریض.


تَحْریض (به فتح تاء و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تحریک و تشویق است.



تَحْریض
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۶۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۲۲۸.    
[۳] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۹۹.    
[۴] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۳، ص۱۰۳.    
به معنای تحریک و تشویق آمده است.
«حرضّه علیه: حثّه.»
[۵] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۱، ص۶۲۶.    



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - تَحْريضَكُمْ - نامه ۶۲ (اهل مصر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه ۶۲ فرموده:
«فَلَوْلا ذلِکَ ما أَكْثَرْتُ تأْليبَكُمْ وَ تأنيبَكُمْ وَ جَمْعَكُمْ وَ تَحْريضَكُمْ.»
[۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۳، نامه ۶۲.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۳۲، نامه ۶۲.    
[۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۲، نامه ۶۲.    

«اگر خوف آن نبود كه بنى ابی‌سفیان والى امر گردند، من اين گونه شما را زياد تشويق و ملامت و جمع و تحريک نمى‌كردم.»
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۷، نامه ۶۲.    
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۷.    

(شرح های نامه:
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۰.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۴۳-۲۴۴.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۶۱-۳۶۲.    
[۱۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۲۵.    
)


۲.۲ - تُحَرِّضُ - نامه ۵۳ (مالک اشتر)

آن حضرت می‌نویسد:
«فإِنَّ كَثْرَةَ الذِّكْرِ لِحُسْنِ أَفْعالِهِمْ تَهُزُّ الشُّجاعَ وَ تُحَرِّضُ النّاكِلَ إِنْ شاءَ اللهُ.»
[۱۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۸، نامه ۵۳.    
[۱۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۰۳، نامه ۵۳.    
[۱۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۳۴، نامه ۵۳.    

«بسيار ياد آورى كار خوب ايشان، آدم شجاع را بر مى‌انگيزاند و كنار رونده را تشويق مى‌كند.»
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷۹، نامه ۵۳.    
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۵۸.    

(شرح های نامه:
[۲۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۷۰.    
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۴۷۶-۴۷۷.    
[۲۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۲۶.    
[۲۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۵۲.    
)


این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۳، نامه ۶۲.    
[۲۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۸، نامه ۵۳.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۶۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۲۲۸.    
۳. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۹۹.    
۴. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۳، ص۱۰۳.    
۵. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۱، ص۶۲۶.    
۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۳، نامه ۶۲.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۳۲، نامه ۶۲.    
۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۲، نامه ۶۲.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۷، نامه ۶۲.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۷.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۰.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۴۳-۲۴۴.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۶۱-۳۶۲.    
۱۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۲۵.    
۱۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۸، نامه ۵۳.    
۱۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۰۳، نامه ۵۳.    
۱۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۳۴، نامه ۵۳.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷۹، نامه ۵۳.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۵۸.    
۲۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۷۰.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۴۷۶-۴۷۷.    
۲۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۲۶.    
۲۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۵۲.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۳، نامه ۶۲.    
۲۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۸، نامه ۵۳.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تحریض»، ص۲۶۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 53 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 62 نهج البلاغه
جعبه ابزار