تَبْع (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَبْع (به فتح تاء و سکون باء) یا
اتبّاع از
مفردات نهج البلاغه، به معنای پیروی میباشد.
حضرت علی (علیهالسلام) از این واژه در
نامهای خطاب به
محمد بن ابی بکر استفاده نموده است.
تَبْع به معنای پیروی آمده است.
پیروی یا معنوی میباشد مانند:
(قُلْنا اهْبِطُوا مِنْها) و
و یا به طور محسوس و دنبال کردن میباشد مانند:
(وَ جاوَزْنا بِبَنی اِسْرائیلَ)
یکی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در نامهای به محمد بن ابی بکر مینویسد:
«صَلِّ الصَّلاةَ لِوَقْتِها الْمُوَقَّتِ لَها، وَ لا تُعَجِّلْ وَقْتَها لِفَراغ، وَ لا تُؤْخِّرْها عَنْ وَقْتِها لاشْتِغال، وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْء مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلاتِكَ.» «
نماز را در اوقات خودش به جاى آر! نه آنكه به هنگام بيكارى در انجامش
تعجیل كنى و به هنگام اشتغال به كار آن را
تأخیر اندازى. و بدان كه تمام اعمالت تابع نمازت خواهند بود!.»
«متابعت»: به معنای موافقت.
«تتابع»: به معنای پی در پی بودن.
«تباع»: به معنای تابع شدن.
«تتبع»: از باب تفعّل، به معنای تطلب و جستجو کردن.
مواردی متعدد از این مادّه در «نهجالبلاغه» به کار رفته است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تبع»، ص۱۷۰.