• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تقدم مقدمات برهان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تقدم مقدمات برهان یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای تقدم ذهنی یا خارجی مقدمات برهان بر نتایج خود است.


برای آنکه برهانی مفید یقین باشد لازم است مقدمات آن شرایطی داشته باشد، از جمله اینکه مقدمات برهان بر نتایج خود تقدم داشته باشد.
[۱] علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۰۸.    
اقدمیت و تقدم، یا به لحاظ خارج و عالم واقع (تقدم طبعی مقدمات) و یا به حسب عقل و عالم ذهن (تقدم عقلی مقدمات) است. تقدم عقلی، یا به لحاظ زمان (تقدم زمانی مقدمات) و یا به لحاظ معرفت و تصدیق (تقدم معرفتی مقدمات) است.
[۲] علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۳۵.    
تقدم به حسب عقل که شامل تقدم معرفتی مقدمات و تقدم زمانی آنها می‌شود، از شروط مقدمات هر دو قسم برهان (انّی و لمّی) است، اما شرط تقدم خارجی و طبعیِ مقدمات به برهان لمّی اختصاص دارد.
[۳] خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۳۷۸.    
[۴] ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۰۶.
[۵] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۱۰۶.
[۶] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۳۵.
[۷] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۳۸.


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.
• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    

۱. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۰۸.    
۲. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۳۵.    
۳. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۳۷۸.    
۴. ↑ ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۰۶.
۵. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۱۰۶.
۶. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۳۵.
۷. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۳۸.


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «تقدم مقدمات برهان»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۹.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی | شرایط مقدمات برهان
جعبه ابزار