• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر جابر الجعفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تفسیر جابر الجعفی اثـر ابوعبدالله جابر (م ۱۲۷ یا ۱۲۸ یا ۱۳۲ ق) فرزند یزید بن الحرث بن عبد یغوث جعفی تابعی از مفسران شیعه و محدثین تابعین بود. حدیث و تفسیر را از محضر امام محمدباقر (علیه‌السّلام) اخذ کرد و از خواص و ملازمین امام (علیه‌السّلام) بود.


ابن حجر در تهذیب التهذیب وی را از ضعفا و رافضی دشنام دهنده به اصحاب النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وصف کرده است.
در کتب رجالی شیعه او را توثیق و عدل می‌خوانند و ابوالعباس نجاشی (م ۴۵۰ ق) وی را از اصحاب حضرت امام باقر و حضرت صادق (علیهماالسّلام) ذکر نموده است و نیز تفسیر وی را با پنج واسطه از او روایت نموده است.
شیخ طوسی در رجال خود وی را از اصحاب حضرت باقر (علیه‌السّلام) و حضرت ابی عبدالله جعفر الصادق (علیه‌السّلام) ضبط کرده است.

تـفـسـیر مورد بحث به زبان عربی و به شیوه منقول و ماثور است و این تفسیر از املاء حضرت امام ابی جعفر محمد الباقر (علیه‌السّلام) است. فرات کوفی در تفسیر خویش معروف به تفسیر فرات سی و دو عنوان اسناد تفسیر آیات را از وی نقل کرده است که تمامی آنها در شان و فضایل حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السّلام) و خاندان عصمت و طهارت است.
از جـمله در تفسیر آیه ۴۸ سوره النساء «ان الله لا یغفر ان یشرک به ویغفر ما دون ذلک لمن یشاء»
[۱] نساء/سوره۴، آیه۴۸.    
به نقل از جابر از حضرت باقر (علیه‌السّلام) قال (علیه‌السّلام): یا جابر ان الله لا یغفر ان یشرک بولایة علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) و طاعته و اما قوله : و یغفر مادون ذلک لمن یشاء: فانه ولایة علی بن ابی طالب. (علیه‌السّلام)
و هـمـچنین علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود معروف به تفسیر القمی در تفسیر آیه ۳۴ سوره بقره «واذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم»
[۲] بقره/سوره۲، آیه۳۴.    
به نقل از جابر بن یزید جعفی از ابی جعفر محمد بن علی (علیه‌السّلام) روایت نموده و به تفسیر آیه می‌پردازد. بعضی از عامه او را توثیق و روایات او را در کتب تفسیر و حدیث خویش ضبط نموده‌اند.
[۳] امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۴، ص۵۱-۵۵.    
[۴] زرکلی، خیرالدین، اعلام، ج۲، ص۱۰۵.    
[۵] صدر، سیدحسن، تاسیس الشیعة، ص۳۲۶.
[۶] کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، ص۵۴.    
[۷] قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، ج۱، ص۳۶.    
[۸] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۴، ص۲۶۸.    
[۹] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۱۴۴-۱۴۶.    
[۱۰] ابن داود، حسن بن علی، رجال، ص۲۳۵.    
[۱۱] شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال، ص۱۲۹.    
[۱۲] شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال کشی، ص۱۹۱.    
[۱۳] شیخ طوسی، محمدبن حسن، الفهرست، ص۹۵.    
[۱۴] خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۳۳۶-۳۴۶.    
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۶.    
[۱۶] علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۹۴.    
[۱۷] ذهبی، محمدبن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۳۷۹ - ۳۸۴.    
[۱۸] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۴، ص۱۲۸.    
[۱۹] نجاشی، احمد بن علی، رجال، ج۱، ص۱۲۸.    


۱. ↑ نساء/سوره۴، آیه۴۸.    
۲. ↑ بقره/سوره۲، آیه۳۴.    
۳. ↑ امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۴، ص۵۱-۵۵.    
۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، اعلام، ج۲، ص۱۰۵.    
۵. ↑ صدر، سیدحسن، تاسیس الشیعة، ص۳۲۶.
۶. ↑ کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، ص۵۴.    
۷. ↑ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، ج۱، ص۳۶.    
۸. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۴، ص۲۶۸.    
۹. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۱۴۴-۱۴۶.    
۱۰. ↑ ابن داود، حسن بن علی، رجال، ص۲۳۵.    
۱۱. ↑ شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال، ص۱۲۹.    
۱۲. ↑ شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال کشی، ص۱۹۱.    
۱۳. ↑ شیخ طوسی، محمدبن حسن، الفهرست، ص۹۵.    
۱۴. ↑ خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۳۳۶-۳۴۶.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۶.    
۱۶. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۹۴.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمدبن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۳۷۹ - ۳۸۴.    
۱۸. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۴، ص۱۲۸.    
۱۹. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال، ج۱، ص۱۲۸.    


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن دوم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۵.    



رده‌های این صفحه : تفاسیر روایی | تفاسیر شیعه | تفاسیر قرن دوم | تفسیر | علوم قرآن | کتاب شناسی
جعبه ابزار