• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر ابومحمد اهوازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تفسیر ابومحمد اهوازی، اثر حسین‌ بن سعید اهوازی، فقیه و محدّث امامی نیمه اول قرن سوم است که همراه با برادرش حسن، آثار فقهی و حدیثی مهمی تألیف کرد.



تفسیر ابومحمد اهوازی (تـفـسـیر الحسین اهوازی)، اثر ابومحمد الحسین (م ح ۲۵۷ ق) فرزند سعید بن مهران اهوازی کوفی، از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام) و امام محمد جواد (علیه‌السّلام).


تـفـسیر مورد بحث در یک جلد به زبان عربی و شیوه روائی که طی کتب تفسیرهای شیعی از آن بسیار نقل گردیده است از جمله فرات کوفی در تفسیر خود هنگام تفسیر آیات قرآن کریم روایات آن را از اهـوازی نـقل نموده است و اکثر آن روایات در فضائل حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) و خاندان عصمت و طهارت است.
و از جمله هنگام تفسیر آیه ۲۰۸ سوره بقره «یَا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً» با ذکر سند سلم را ولایت علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) می‌شمارد.
هـمـچـنـین هنگام تفسیر آیه ۱۱۹ سوره توبه «یَا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ» از حسین بن سعید اهوازی به اسنادش نقل شده است که چون این آیه نازل شد حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند این آیه در حق پسر عم من علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) نازل شده که از صادقین است.
و هـمـچنین علی بن ابراهیم قمی‌ در تفسیر خود معروف به تفسیر القمی‌ از تفسیر وی بسیار نقل نـموده است از جمله هنگام تفسیر آیه ۶۸ سوره مبارکه انعام «وَاِذَا رَاَیْتَ الَّذِینَ یَخُوضُونَ فِی آیَاتِنَا فَاَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّی یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ وَاِمَّا یُنْسِیَنَّکَ الشَّیْطَانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرَی مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ» از حسین بن سعید اهوازی با ذکر سند از رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمده است مؤمن که به خدا و روز قیامت‌ ایمان آورده است هرگز در مجلسی که سب امام (علیه‌السّلام) و یا غیبت مسلمان گردد حاضر نمی‌شود.
شیخ طوسی (م ۴۶۰ ق) در الفهرست پس از توثیق وی او را از اصحاب حضرت رضا (علیه‌السّلام) و حضرت جـواد (علیه‌السّلام) و امام هادی (علیه‌السّلام) ذکر کرده است سپس تمام مؤلفات او از جمله تفسیر قرآن وی را ذکر نموده و آنها را روایت می‌کند.
عمر رضا کحاله در معجم المؤلفین پس از ذکر تفسیر او به غلط وی را در سال ۳۰۰ ق زنده مـی خواند که قطعا اشتباه است وی عصر امام الهادی (م ۲۵۴ ق) را درک کرده و اوائل نیمه دوم قرن سوم وفات یافته است.
[۵] صدر، سیدحسن، تاسیس الشیعة، ص۳۲۸.



۱. بقره/سوره۲، آیه۲۰۸.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۱۱۹.    
۳. انعام/سوره۶، آیه۶۸.    
۴. شیخ طوسی، محمدبن حسن، الاستبصار، ج۲، ص۱۶۹.    
۵. صدر، سیدحسن، تاسیس الشیعة، ص۳۲۸.
۶. کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، ص۶۶.    
۷. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج۱، ص۲۰۴.    
۸. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲۰، ص۱۶۰.    
۹. شیخ طوسی، محمدبن حسن، تهذیب الاحکام، ج۷، ص۸۹.    
۱۰. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۴، ص۲۷۲.    
۱۱. ابن داود، حسن بن علی، رجال، ص۸۰.    
۱۲. شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال کشی، ص۵۹۹.    
۱۳. نجاشی، احمدبن علی، رجال نجاشی، ج۱، ص۵۸.    
۱۴. علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۹۹.    
۱۵. ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۳.    
۱۶. شیخ طوسی، محمدبن حسن، الفهرست، ص۱۰۴.    
۱۷. شیخ کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۵۸۵.    
۱۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۰.    
۱۹. ابن حجر عسقلانی، احمدبن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۸۴.    



سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن سوم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۲۰.    






جعبه ابزار