ترجمه قرآن به زبانهای مختلف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
روند كلی
ترجمه مكتوب
قرآن چند مرحله اصلی دارد كه مهمترینشان،
ترجمه قرآن به لاتینی است. بعد از آنكه
کشیشان با اهداف جدلی بر ضد
اسلام ،
قرآن را به لاتینی
ترجمه كردند، توجه به
ترجمه قرآن فزونی یافت و مترجمانی، از
مسلمان و غیرمسلمان، به این امر پرداختند. در اینجا تنها به این مراحل اصلی اشاره می‌شود.
مراحل اصلی روند
ترجمه قرآن به زبان
های مختلف به این ترتیب است:
ترجمه قرآن به زبان لاتینیترجمه قرآن به زبانهای اروپاییترجمه قرآن به زبانهای آفریقاییترجمه قرآن به زبانهای آسیایی
نخستین‌بار محمد حمیداللّه کوشید کتابشناسی جامع
ترجمه
های قرآن کریم به زبانهای گوناگون را فراهم آورد.
وی در اثری با عنوان < قرآن در همه زبانها > فهرست
ترجمه
های قرآن به زبانهای گوناگون را ارائه کرده است.
این اطلاعات در مقدمه
ترجمه فرانسوی حمیداللّه از
قرآن نیز آمده است.
در برخی کتاب‌شناسیهای عمومی نوشته
مستشرقان نیز آگاهیهایی در مورد
ترجمه قرآن وجود دارد.
در ۱۳۱۶ ش/ ۱۹۳۷، وولورث کتابشناسی کوتاهی از
ترجمه
های قرآن، بر اساس زبان و زمان
ترجمه‌ها، فراهم آورد.
فهرست وی در حقیقت تکمله‌ای بر کار تسومر است.
پیرسون نیز در ۱۳۶۲ ش/ ۱۹۸۳ کتابشناسی
ترجمه
های قرآن را با تکیه بر زبانهای اروپایی تهیه کرد.
در ایران، جواد سلماسی‌زاده کتابی با نام تاریخ
ترجمه
های قرآن تألیف و در ۱۳۴۲ ش‌منتشر نمود.
علی شواخ اسحاق نیز در معجم مصنفات
القرآن الکریم
گزارشی از
ترجمه
های قرآن، به نقل از محمد حمیداللّه، آورده است.
همچنین
کتابشناسی جهانی ترجمه‌ها و تفسیرهای چاپی
قرآن مجید به شصت‌و پنج زبان (۱۵۱۵ـ۱۹۸۰ م) در ۱۳۶۵ ش/ ۱۹۸۶ در مؤسسه ارسیکا منتشر شد که در گزارشهای آن خطاهای متعددی صورت گرفته است.
بخشی از این خطاها را مفخر حسین خان فهرست کرده است.
همین مؤسسه در کار تهیه فهرست نسخه
های خطی
ترجمه
های قرآن است.
بخش نخست این طرح حاوی فهرست نسخه
های خطی
قرآن به ۵۸ زبان، به کوشش مصطفی نجات سفرچی اوغلی، در ۱۳۷۹ ش/ ۲۰۰۰ با عنوان <کتابشناسی جهانی نسخه‌های خطی قرآن کریم > در
استانبول منتشر شده است.
در ادامه این فهرست، نسخه
های خطی
ترجمه
های قرآن به سه
زبان اردو و
فارسی و
ترکی منتشر خواهد شد.
آخرین کتابشناسی موجود را حسن معایرجی با عنوان الهیئه العالمیه
للقرآن الکریم (دوحه ۱۹۹۱) فراهم آورده است.
در ۱۳۷۳ ش، سازمان اوقاف و امور خیریه
جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور ارائه
ترجمه
های صحیح از
قرآن، مرکز
ترجمه قرآن کریم را در قم تأسیس کرد.
این مرکز علاوه بر
ترجمه قرآن به زبانهای گوناگون، به گردآوری
ترجمه
های قرآن همت گمارده و تا پایان ۱۳۸۱ ش، ۴۰۹، ۴
قرآن مترجَم (به ۱۰۱ زبان، کارِ ۱۰۰۱
مترجم) را گردآورده است.
بعلاوه، این مرکز مجله‌ای تخصصی به نام
ترجمان وحی منتشر می‌کند که در آن اخبار
ترجمه قرآن به زبانهای گوناگون درج می‌شود.
فعالیتهای مشابهی در نشر
ترجمه
های قرآن به زبانهای اروپایی و آسیایی و افریقایی در کشور
عربستان سعودی ، توسط مجمع‌الملک فهد لطباعة المصحف الشریف، انجام می‌گیرد.
گفتنی است که تاکنون در باره مقدمه
های مترجمان بر
قرآن ــ که در آنها به کلیاتی در باره
اسلام و زندگی
پیامبر اکرم می‌پردازند ــ و اهمیت آنها، پژوهش نشده است.
همچنین
نقد ترجمه
های قرآن چندان محل توجه نبوده است.
(۱) علی شواخ اسحاق، معجم مصنفات
القرآن الکریم، ریاض ۱۴۰۳ـ۱۴۰۴/ ۱۹۸۳ـ۱۹۸۴.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «ترجمه قرآن به زبانهای دیگر»، شماره۵۰۲۲.
