• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخصیص به مفهوم مخالف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تخصیص به مفهوم مخالف یعنی تخصیص عام به وسیله مفهوم مخالف دلیل خاص است.


خارج نمودن افرادی را از حکم دلیل عام، به دلیل تعارض آن با مفهوم مخالف دلیل خاص، تخصیص به مفهوم مخالف می‌گویند.

۱.۱ - مثال

مثل: تعارض میان «الماء کله طاهر لاینجسه شیء» و «اذا بلغ الماء قدر کر لا ینجسه شیء»؛ که در این مثال، عموم دلیل «الماء کله طاهر «با مفهوم مخالف» اذا بلغ الماء... «(اذا لم یبلغ الماء قدر کر ینجسه شیء)؛ تعارض دارد.

در تعارض بین دلیل عام با مفهوم مخالف دلیل خاص، در این که آیا مفهوم مخالف دلیل خاص موجب تخصیص دلیل عام می‌شود یا نه، اختلاف است؛ برخی تخصیص را جایز دانسته و عده‌ای آن را نفی می‌کنند، گروهی هم معتقد به تفصیل شده‌اند.
[۱] اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص (۱۵۶-۱۵۵).    
[۲] الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۱۲.    
[۳] دررالفوائد، حایری، عبدالکریم، ج۲، ۱، ص۱۶۹.    
[۴] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۱۵۳.    
[۵] تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۲۶.
[۶] معالم الدین و ملاذ المجتهدین، صاحب معالم، حسن بن زین الدین، ص (۱۴۰-۱۳۹).    
[۷] اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۳۱۶.
[۸] قوانین الاصول، میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، ج۱، ص۳۰۴.    
[۹] اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۱۴۸.    
[۱۰] مناهج الوصول الی علم الاصول، خمینی، روح الله، ج۲، ص (۲۹۷-۲۹۶).    
[۱۱] کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۳۳.    


۱. ↑ اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص (۱۵۶-۱۵۵).    
۲. ↑ الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۱۲.    
۳. ↑ دررالفوائد، حایری، عبدالکریم، ج۲، ۱، ص۱۶۹.    
۴. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۱۵۳.    
۵. ↑ تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۲۶.
۶. ↑ معالم الدین و ملاذ المجتهدین، صاحب معالم، حسن بن زین الدین، ص (۱۴۰-۱۳۹).    
۷. ↑ اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۳۱۶.
۸. ↑ قوانین الاصول، میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، ج۱، ص۳۰۴.    
۹. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۱۴۸.    
۱۰. ↑ مناهج الوصول الی علم الاصول، خمینی، روح الله، ج۲، ص (۲۹۷-۲۹۶).    
۱۱. ↑ کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۳۳.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۸۹، برگرفته از مقاله «تخصیص به مفهوم مخالف».    



رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | تخصیص | تخصیص به مفهوم | مفاهیم
جعبه ابزار