تحدی به جامعیت (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَحَدّی، اصطلاحی در
علوم قرآنی و کلام اسلامی، به معنای هماورد جویی
قرآن کریم می باشد که
تحدی خداوند به جامعیت قرآن، برای اثبات حقانیت قرآن بوده است.
تحدی خداوند به جامعیت قرآن، برای اثبات حقانیت قرآن صورت گرفته که در این مورد قرآن می فرماید:
قل لئن اجتمعت الانس و الجن علی ان یاتوا بمثل هـذا القرءان لایاتون بمثله ولو کان بعضهم لبعض ظهیرا• ولقد صرفنا للناس فی هـذا القرءان من کل مثل فابی اکثر الناس الا کفورا. بگو: «اگر انسانها و پریان (
جن و
انس ) اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند یکدیگر را (در این کار) کمک کنند. •ما در این قرآن، برای مردم از هر چیز نمونه‌ای آوردیم (و همه معارف در آن جمع است)؛ اما بیشتر مردم (در برابر آن، از هر کاری) جز انکار، ابا داشتند! (تعبیر به «مثل هذا القرآن» می‌تواند بیانگر تمام ویژگیهای قرآن، از جمله جامعیت آن باشد چنانکه جمله «و لقد صرفنا فی هذا القرآن من کل مثل» قرینه بر آن می‌باشد.)
.در این آیه به روشنى وصراحت تحدى شده است ، وظهور در این دارد که به تمامى خصوصیات قرآن وصفات کمالى که از نظر لفظ ومعنا دارد تحدى شده ، نه تنها به
فصاحت و
بلاغت لفظ آن ، زیرا اگر منظور
معجره بودن لفظ آن بود دیگر معنا نداشت که همه جن و انس را دخالت دهد، بلکه باید مى فرمود: اگر همه
عرب جمع شوند نمى توانند به مثل آن بیاورند.
با توجه به اینکه آیات قبل و بعد در ارتباط با مباحث قرآن است ، پیوند آیه مورد بحث که با صراحت از
اعجاز قرآن سخن مى گوید با آنها نیاز به گفتگو ندارد.
به علاوه در آیات آینده بحث مشروحى پیرامون بهانه جوئیهاى مشرکان در زمینه اعجاز و طلب معجزات گوناگون آمده است ، آیه مورد بحث در حقیقت مقدمه اى است براى بحث آینده تا به این بهانه جویان نشان دهد که عالى ترین و زنده ترین سند حقانیت
پیامبر اسلام (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) که به صورت یک معجزه جاودانى همیشه در تاریخ مى درخشد همین قرآن است و با وجود این قرآن ، بهانه جوئیها بیجا است !بعضى نیز خواسته اند پیوند این
آیه را با آیات گذشته از نظر مقایسه اسرار آمیز بودن
روح با اسرار آمیز بودن قرآن بیان کنند ولى پیوندى را که در بالا گفتیم روشنتر به نظر مى رسد.
به هر حال خدا روى سخن را در اینجا به پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) کرده ، مى گوید: ((به آنها بگو اگر تمام انسانها و پریان اجتماع و اتفاق کنند تا همانند این قرآن را بیاورند قادر نخواهند بود هر چند یکدیگر را معاضدت و کمک کنند)) (قل لئن اجتمعت الانس و الجن على ان یاءتوا بمثل هذا القرآن لا یاءتون بمثله و لو کان بعضهم لبعض ظهیرا).
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تحدی به جامعیت »
