• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تبییت (اصطلاحات نظامی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تبییت، اصطلاحی در فقه نظامی است که به حمله شبانه به دشمن اطلاق می‌شود. در فقه اسلامی، تبییت و شبیخون زدن بر دشمن در صورتی که ضرورتی ایجاب نکند، مکروه است؛ اما طبق روایات در صورتی که ضرورت برداشته شود، قید کراهت برداشته می‌شود.


تبییت در لغت، شبیخون زدن و شبانه بر دشمن حمله کردن است.

در اصطلاح به حمله شبانه به دشمن اطلاق می‌شود.

در قرآن کریم کلمه بیات آمده است: «فَجاءَها بَاْسُنا بَیاتاً؛ عذاب ما شبانه بر قوم فرود آمد.»
[۱] اعراف/سوره۷، آیه۴.    


تبییت و شبیخون زدن بر دشمن در صورتی که ضرورتی ایجاب نکند، مکروه است.

علامه حلّی در کتاب قواعد الاحکام می‌نویسد: «وَ یُکْرَهُ الْتَبْییتْ... لِغَیْرِ حاجَةٍ؛ شبیخون زدن بر دشمن بدون ضرورت، مکروه است.»
[۲] مروارید، علی‌اصغر، ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ج۹، ص۲۴۷، دار التراث / الدار الإسلامیة، ۱۴۱۰ق.    
[۳] حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، ج۱،ص۴۸۶، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۱۳ هوق.    

گفتنی است که، در صورت ضرورت، قید کراهت از بین می‌رود.

امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «ما بَیَّتَ رَسُولُ اللَّهُ عَدُوّاً قَطُّ لَیْلًا؛ هیچ‌گاه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شبانه بر دشمن شبیخون نزد.»
[۴] حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقها، ج۱، ص۴۱۲، منشورات المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.    

البته این مساله قابل بحث است و جایش اینجا نیست.

۱. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۴.    
۲. ↑ مروارید، علی‌اصغر، ینابیع الفقهیه، کتاب الجهاد، ج۹، ص۲۴۷، دار التراث / الدار الإسلامیة، ۱۴۱۰ق.    
۳. ↑ حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، ج۱،ص۴۸۶، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۱۳ هوق.    
۴. ↑ حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقها، ج۱، ص۴۱۲، منشورات المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.    


• جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۳۱.    


رده‌های این صفحه : آیات مشهور سوره اعراف | احکام جهاد | اصطلاحات نظامی
جعبه ابزار