تبلیغ قدرتمندان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تبلیغ در کانونهای اصلی
قدرت، با توجه به اینکه
رعیت زیر نظر آنها و به
دین حکام هستند، از اولویتهای تبلیغ است.
اولویت دادن به کانونهای اصلی
قدرت، در
تبلیغ ، و اصلاح آنها لازم و ضروری است.
ثم بعثنا من بعدهم موسی بـایـتنآ الی فرعون وملایه فظـلموا بها فانظر کیف کان عـقبة المفسدین• وقال موسی یـفرعون انی رسول من رب العــلمین. «سپس بدنبال آنها (
پیامبران پیشین)
موسی را با آیات خویش به سوی
فرعون و اطرافیان او فرستادیم اما آنها (با عدم پذیرش)، به آن (آیات)
ظلم کردند. ببین عاقبت مفسدان چگونه بود! و موسی گفت: «ای فرعون! من فرستاده ای از سوی
پروردگار جهانیانم.»
ولقد ارسلنا موسی بـایـتنا وسلطـن مبین• الی فرعون وملایه فاتبعوا امر فرعون ومآ امر فرعون برشید. «ما، موسی را با آیات خود و دلیل آشکاری فرستادیم... بسوی فرعون و اطرافیانش اما آنها از فرمان فرعون پیروی کردند در حالی که فرمان
فرعون ، مایه
رشد و نجات نبود!»
"و قال موسی یا فرعون انی رسول من رب العالمین" در این
آیه شروع شده است به شرح و تفصیل داستان
دعوت موسی علیه‌السّلام . موسی علیه‌السّلام خود را به
رسالت معرفی کرده تا زمینه برای بیان چیزهایی که مامور ابلاغ آن است فراهم سازد، و اگر از اسامی خدای تعالی اسم "رب العالمین" را ذکر کرده برای این است که مناسب ترین اسم خدای تعالی در مقابل بت پرستانی که برای هر
قوم و هر شانی از شؤون عالم و هر ناحیه ای از نواحی آن پروردگاری علی حده قائل بودند همان اسم رب العالمین است.
اینکه می بینیم موسی در درجه اول به سوی فرعون و ملا او مبعوث می گردد علاوه بر اینکه یکی از برنامه های موسی نجات
بنی اسرائیل از چنگال
استعمار فرعونیان و استخلاص آنها از سرزمین
مصر بود، و این بدون گفتگو با فرعون امکان پذیر نبود، به خاطر آن است که طبق مثل معروف "همیشه
آب را باید از سرچشمه صاف کرد"، مفاسد اجتماعی و انحرافهای محیط تنها با اصلاحات فردی و موضعی چاره نخواهد شد بلکه باید سردمداران
جامعه و آنها که نبض
سیاست و
اقتصاد و
فرهنگ را در
دست دارند در درجه اول اصلاح گردند، تا زمینه برای اصلاح بقیه فراهم گردد و این درسی است که
قرآن به همه
مسلمانان برای اصلاح جوامع اسلامی می دهد.
ویژگی سرگذشت موسی نسبت به پیامبرانی همچون
شعیب و
صالح و
هود و
لوط که در گذشته خواندیم، این است که آنها بر ضد اقوام گمراه،
قیام کردند، ولی موسی علاوه بر این در برابر
حکومت خودکامه ای همچون دستگاه جبار فرعون قیام نمود.
اصولا همیشه
آب را باید از سرچشمه صاف کرد، و تا حکومت‌های فاسد بر سر کارند هیچ جامعه ای روی
سعادت نخواهد دید، و
رهبران الهی در این گونه اجتماعات قبل از همه باید این کانونهای فساد را درهم بکوبند.
ولی باید توجه داشت که در این قسمت از سرگذشت موسی، تنها یک گوشه را می خوانیم گوشه ای که در عین کوچکی، پیام بزرگی برای همه انسانها دارد.
نخستین آیه می گوید: " ما موسی را با
معجزاتی که در اختیار او قرار دادیم و منطقی قوی و نیرومند فرستادیم" (و لقد ارسلنا موسی بآیاتنا و سلطان مبین).
افرادی که خدای تعالی به عنوان پیامبران و رسل مبعوث کرده و آنان را با
آیات معجزه آسا تایید نموده دو دسته اند: بعضی از آنان
معجزه ای با خود نیاوردند ولی هر زمان که امتشان از آنان
معجزه ای خواسته اند، آن
معجزه را آورده اند مانند
معجزه ناقه که
نبوت صالح را تایید کرد، و دسته دیگر در همان آغاز بعثتشان با
معجزه ای معین مبعوث شدند مانند موسی و
عیسی و
محمد علیه‌السّلام ، بنابراین موسی علیه‌السّلام رسولی است که همراه با آیات و سلطانی (برهانی) روشنگر فرستاده شده بود، و روشن است که مراد از این آیات، امور خارق العاده ای است که به دست وی جاری می شود، دلیل بر این معنا هم داستانهایی است که از آن جناب در
قرآن کریم آمده است. و اما منظور از کلمه "سلطان" آن برهان و حجتی است که بگو مگو را قطع کرده و بر عقول و افهام مردم تسلط پیدا می کند، بنا بر این کلمه "سلطان"، هم شامل
معجزه می شود و هم حجت عقلیه ای که بر
عقل بشر چیره می گردد و عقل را ناگزیر از پذیرفتن مدعای طرف می سازد، و بر فرض که منظور از سلطان چنین معنای وسیعی باشد قهرا عطف کلمه "سلطان" بر کلمه "آیات" از قبیل عطف عام بر خاص خواهد بود.
اذهبآ الی فرعون انه طغی• فقولا له قولا لینا لعله یتذکر او یخشی. «بسوی فرعون بروید که طغیان کرده است! اما بنرمی با او سخن بگویید شاید متذکر شود، یا (از
خدا) بترسد!»
ولقد ارسلنا موسی بـایـتنا الی فرعون وملایه فقال انی رسول رب العــلمین. «ما موسی را با آیات خود به سوی فرعون و درباریان او فرستادیم (موسی به آنها) گفت: من فرستاده
پروردگار جهانیانم.»
اذهب الی فرعون انه طغی. «به سوی فرعون برو که
طغیان کرده است.»
هدف اصلی حرکت موسی و نقطه ای را که باید به سوی آن جهت گیری شود، مشخص می‌سازد و می گوید" به سوی فرعون بروید، چرا که او طغیان کرده است" (اذهبا الی فرعون انه طغی). عامل تمام بدبختیهای این
سرزمین پهناور او است، و تا او اصلاح نشود هیچ کاری ساخته نیست، چرا که عامل پیشرفت یا عقب افتادگی، خوشبختی یا بدبختی یک
ملت، قبل از هر چیز، رهبران و سردمداران آن ملت است و لذا باید هدف گیری شما قبل از همه به سوی آنها باشد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تبلیغ در کانون قدرت».
