تاریخچه خمس (شیعه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خمس بعنوان ۲۰% از درآمد؛ شامل هر نوع درآمد
تجارت،
زراعت و ... می‌شود. در این مقاله تاریخچه خمس در
مذهب شیعه مورد برررسی قرار می‌گیرند.
روایات خمس در نزد شیعیان از امیرمومنان
علی (علیه‌السّلام) شروع می‌شود:
عن علی (علیه‌السّلام) قال: واما ما جاء فی القرآن من ذکر معایش الخلق واسبابها فقد اعلمنا سبحانه ذلک من خمسة اوجه: وجه الامارة، ووجه العمارة، ووجه الاجارة، ووجه التجارة، ووجه الصدقات، فاما وجه الامارة، فقوله: (واعلموا انما غنمتم من شئ فان لله خمسه وللرسول ولذی القربی والیتامی والمساکین) فجعل لله خمس الغنائم، والخمس یخرج من اربعة وجوه: من الغنائم التی یصیبها المسلمون من المشرکین، ومن المعادن، ومن الکنوز، ومن الغوص.
خمس از چهار وجه بدست می‌آید از غنایمی که از مشرکین گرفته می‌شود. از
معدن از
گنج و از
غواصی.
(۱۲۵۹۱) ۱ - محمد بن الحسن باسناده عن سعد، عن یعقوب بن یزید، عن علی بن جعفر عن الحکم بن بهلول، عن ابی‌همام، عن الحسن بن زیاد، عن ابی‌عبدالله (علیه‌السّلام) قال: ان رجلا اتی امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) فقال، یا امیرالمؤمنین انی اصبت مالا لا اعرف حلاله من حرامه، فقال له: اخرج الخمس من ذلک المال، فان الله (عزّوجلّ) قد رضی من المال بالخمس، واجتنب ما کان صاحبه یعلم.
شخصی نزد امیرمومنان آمد و گفت من مالی بدست آورده‌ام که حلال آن را از حرامش نمی‌دانم. پس حضرت فرمودند خمس آن مال را بده پس بدرستی‌که خداوند از این مال به خمسش راضی است اما مقداری را که صاحب آن را می‌دانی از آن پرهیز کن (وبه صاحبش برگردان)
(۱۲۵۹۳) ۳ - محمد بن علی بن الحسین قال: جاء رجل الی امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) فقال: یا امیرالمؤمنین اصبت مالا اغمضت فیه، افلی توبة؟ قال: ائتنی بخمسه فاتاه بخمسه، فقال: هو لک ان الرجل اذا تاب تاب ماله معه.
شخصی نزد امیر مومنان آمد وگفت مالی بدست آورده‌ام که چشمم را بر روی آن بسته بودم (یعنی توجه به
حلال و
حرام آن نداشتم) آیا راهی برای توبه دارم حضرت فرمودند
خمس آن را به من بده پس شخص خمس را آورد. پس گفت آن برای تو باشد (خمس را به خود وی بخشیدند). پس بدرستی‌که شخص وقتی
توبه کند مالش هم پاک می‌شود.
موسسه ولیعصر، برگرفته از مقاله «چرا اهل تسنن خمس را فقط موکول به زمان جنگ و غنائم آن می‌دانند؟»
