تارَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تارَة (به فتح تاء) از
مفردات نهج البلاغه، به معنای دفعه، جریان،
زمان، و یک‌بار است.
حضرت
علی (علیه‌السلام) در
نامه‌ای خطاب به
معاویه، توصیف
دنیا و
طاووس از این واژه استفاده نموده است.
این واژه چهار بار در «
نهج‌البلاغه» آمده است.
تارَة: به معنای دفعه و جریان آمده و جمع آن «
تارات» است.
همچنین در
لغت آمده است: «
تارَ یَتورُ توراََ: جَرَی.»
مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در ضمن نامه‌ای به
معاویه می‌نویسد:
«فَنَحْنُ مَرَّةً أوْلَى بِالْقَرابَةِ، وَ تارَةً أَوْلَى بِالطّاعَةِ.» «پس ما از يک طرف به
وسیله قرابت از ديگران سزاوارتريم و از طرف ديگر در
اثر اطاعت.»
همچنین درباره
دنیا فرموده است:
«أَحْوالٌ مُخْتَلِفَةٌ، وَ تاراتٌ مُتَصَرِّفَةٌ، الْعَيْشُ فيها مَذْمومٌ، وَ الاَمانُ مِنْها مَعْدومٌ.» «احوالش گوناگون و حالاتش گذرنده، زندگى در آن مذموم و امنيّت در آن غير ممكن است.»
منظور از «
تارات» جریان‌ها و تحولات است.
امام علی (علیه‌السلام) در
خطبه ۱۶۵، در وصف
طاووس فرموده است:
«وَ إذا تَصَفَّحْتَ شَعْرَةً مِنْ شَعَراتِ قَصَبِهِ أَرَتْكَ حُمْرَةً وَ رْديَّةً، وَ تارَةً خُضْرَةً زَبَرْجَديَّةً.» «اگر موئی از موهای «نی» بالش را به دقت نگری سرخی گل و گاهی سبزی زبرجد را به تو نشان می‌دهد.»
همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در
خطبه ۸۲ فرموده‌اند:
«وَ اعْلَموا أَنَّ مَجازَكُمْ عَلَى الصِّراطِ وَ مَزالِقِ دَحْضِهِ، وَ أَهاويلِ زَلَلِهِ، وَ تاراتِ أَهْوالِهِ.» «آگاه باشيد، عبور شما از صراط خواهد بود، گذرگاهى كه عبور از آن خطرناک است، معبرى كه قدمها در آن لرزان مى‌شود و بارها مى‌لغزد.»
این واژه چهار بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تارة»، ص۱۷۸.
