بَلَل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَلَل (به فتح باء)، یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای
رطوبت است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف
خدای تعالی و توصیه‌ای با
مالک اشتر در مورد مردم و
رعیت از این واژه استفاده نموده است.
بَلَل به معنای
رطوبت آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «
اَلبَلَل: اَلنُّدوَة.»
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف خدای تعالی فرموده است:
«ضادَّ النّورَ بِالظُّلْمَةِ وَ الْوُضوحَ بِالْبُهْمَةِ وَ الْجُمودَ بِالْبَلَلِ وَ الْحَرورَ بِالصَّرَدِ.» «نور را با
ظلمت، آشکار را با
مشتبه، خشکی را با
رطوبت و حرارت را با سردی، ضدّ و مخالف هم کرد.»
همچنین است «
بلّة» در
خطبه ۱ «بالّة»:
اسم فاعل است یعنی
رطوبت دهنده، مانند: باران وغیره.
همچنین امام (علیه‌السلام) به مالک اشتر درباره حقوق رعیت می‌نویسد:
«فَإِنْ شَكَوْا ثِقَلاً أَوْ عِلَّةً، أَوِ انْقِطاعَ شِرْب أَوْ بالَّة، أَوْ إِحالَةَ أَرْض ... خَفَّفْتَ عَنْهُمْ بِما تَرْجو أَنْ يصْلُحَ بِهِ أَمْرُهُمْ.» «اگر شکایت کردند از زیادی خراج و یا از آفت سماوی و یا از قطع آب
نهری و یا از نبودن
باران و
رطوبت و یا فاسد کردن
زمین تخم را ... به آن‌ها از
خراج تخفیف می‌دهی به حدّی که امید داری کارشان اصلاح شود.»
صلوات و سلام خدا بر تو باد اى على، اى امير المؤمنين و اى انسانيكه روحش با روح جامعه‌اش آميخته بود، حيف كه جنايتكاران نگذاشتند جامعه از تو بهره‌مند شود.
مواردی از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بلل»، ص۱۵۵-۱۵۴.
