• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بعثت انبیاء (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند در طول تاریخ ودر تمامی امت‌ها پیامبرانی برای هدایت بشر مبعوث کرده است. در این مقاله آیات مرتبط با بعثت انبیاء معرفی می‌شود.



وجود فاصله‌اى طولانى ميان بعثت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و پيامبران گذشته:
يأهل الكتب قد جآءكم رسولنا يبيّن لكم على‌ فترة مّن الرّسل أن تقولوا ما جآءنا من بشير ولانذير فقد جآءكم بشير ونذير ....


بعثت پيامبران براى هر منطقه و مردم، بسته به مشیّت خداوند:
ولو شئنا لبعثنا فى كلّ قرية نّذيرا.


بعثت پيامبران متعدّد در پى يك ديگر پس از موسی علیه‌السلام:
ولقد ءاتينا موسى الكتب وقفّينا من بعده بالرّسل ....


بعثت پيامبران، پرتوى از قدرت خداوند:
۱. يأهل الكتب قد جآءكم رسولنا يبيّن لكم على‌ فترة مّن الرّسل ... واللّه على‌ كلّ شى‌ء قدير.
۲. ولو شئنا لبعثنا فى كلّ قرية نّذيرا.


مبعوث شدن پيامبرانى از سوى خدا پس از حضرت نوح علیه‌السلام:
۱. إنّآ أوحينآ إليك كمآ أوحينآ إلى‌ نوح والنّبيّين من بعده ....
۲. واتل‌عليهم نبأ نوح ...• ثمّ بعثنا من بعده رسلا إلى‌ قومهم ....
۳. فأوحينا إليه أن اصنع الفلك بأعيننا ...• ثمّ أنشأنا من بعدهم قرنا ءاخرين‌• فأرسلنا فيهم رسولا مّنهم ....

۵.۱ - زمان حضرت نوح تا پیامبر اسلام

بعثت پيامبران متعدّد از زمان نوح علیه‌السلام تا پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إنّآ أوحينآ إليك كمآ أوحينآ إلى‌ نوح والنّبيّين من بعده وأوحينآ إلى‌ إبرهيم وإسمعيل وإسحق ويعقوب والأسباط وعيسى‌ وأيّوب ويونس وهرون وسليمن ....

۵.۲ - زمان حضرت نوح تا حضرت موسی

برانگيخته شدن پيامبرانى در فاصله زمانى ميان حضرت نوح و موسى علیهماالسلام:
۱. واتل‌عليهم نبأ نوح ...• ثمّ بعثنا من بعده رسلا إلى‌ قومهم ...• ثمّ بعثنا من بعدهم مّوسى‌ .... ضمير «بعده» در «ثمّ بعثنا من بعده» به حضرت نوح علیه‌السلام- كه در آيات مطرح شده- بازمى‌گردد.
۲. ولقد أرسلنا نوحا إلى‌ قومه ...• ثمّ أنشأنا من بعدهم قرنا ءاخرين‌• فأرسلنا فيهم رسولا مّنهم ...• ثمّ أنشأنا من بعدهم قرونا ءاخرين‌• ثمّ أرسلنا رسلنا تترا كلّ‌ما جاء أمّة رّسولها كذّبوه ...• ثمّ أرسلناموسى‌ ....


بشارت پيامبران گذشته مبنى بر بعثت پيامبران آينده:
وإذ أخذ اللّه ميثق النّبيّين لمآ ءاتيتكم مّن كتب وحكمة ثمّ جآءكم رسول مّصدّق لّما معكم لتؤمننّ به ولتنصرنّه ....


مبعوث نشدن هيچ پيامبرى براى مردم مکّه پيش از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وما كنت بجانب الطّور إذ نادينا ولكن رّحمة مّن رّبّك لتنذر قوما مّا أتهم مّن نّذير مّن قبلك ....
۲. وما ءاتينهم مّن كتب يدرسونها وما أرسلنا إليهم قبلك من نّذير.
۳. أم يقولون افتره بل هو الحقّ من رّبّك لتنذر قوما مّا أتهم مّن نّذير مّن قبلك ....


بعثت و رسالت انبیا، در طول تاریخ بشر:
۱. وما محمّد إلّارسول قد خلت من قبله الرّسل ....
۲. مّا المسيح ابن مريم إلّارسول قد خلت من قبله الرّسل ....
۳. ولقد أهلكنا القرون من قبلكم لمّا ظلموا وجآءتهم رسلهم بالبيّنت ....
۴. واتل‌عليهم نبأ نوح ...• ثمّ بعثنا من بعده رسلا ....
۵. ألم يأتكم نبؤا الّذين من قبلكم قوم نوح وعاد وثمود والّذين من بعدهم لايعلمهم إلّااللَّه جآءتهم رسلهم بالبيّنت ....
۶. ولقد بعثنا فى كلّ أمّة رّسولًا ....
۷. ومآ أرسلنا من قبلك إلّارجالًا نّوحى إليهم فسلوا أهل الذّكر إن كنتم لاتعلمون.
۸. تاللّه لقد أرسلنآ إلى‌ أمم مّن قبلك فزيّن لهم الشّيطن أعملهم فهو وليّهم اليوم ولهم عذاب أليم.
۹. سنَّة من قد أرسلنا قبلك من رّسلنا ولاتجد لسنَّتنا تحويلا.
۱۰. ثمّ أرسلنا رسلنا تترا كلّ‌ما جاء أمّة رّسولها كذّبوه فأتبعنا بعضهم بعضا ....
۱۱. و لقد أرسلنا من قبلك رسلا إلى‌ قومهم فجاءوهم بالبيّنت ....
۱۲. إنّا أنزلنه فى ليلة مّبركة إنّا كنّا منذرين‌• ... أمرا مّن عندنا إنّا كنّا مرسلين.
۱۳. لقد أرسلنا رسلنا بالبيّنت ...• ثمّ قفّينا على‌ ءاثرهم برسلنا ....


مبعوث شدن پيامبرانى، در ميان اقوام پيشين:
۱. ولقد أرسلنآ إلى‌ أمم مّن قبلك فأخذنهم بالبأسآء والضّرّاء ....
۲. ولقد أرسلنا من قبلك فى شيع الأوّلين‌• وما يأتيهم مّن رّسول إلّاكانوا به يستهزءون.
۳. بل قالوا أضغث أحلم بل افترله بل هو شاعر فليأتنا باية كمآ أرسل الأوّلون.
۴. وكم أرسلنا من نّبىّ فى الأوّلين.


بعثت پيامبرانى از جنس جنّ براى جنّيان:
يمعشر الجنّ والإنس ألم يأتكم رسل مّنكم يقصّون عليكم ءايتى ....


خداوند، مبعوث‌كننده پيامبران:
۱. كما أرسلنا فيكم رسولًا مّنكم يتلوا عليكم ءايتنا ....
۲. ومآ أرسلنا من رّسول إلّاليطاع بإذن اللَّه ....
۳. لقد أخذنا ميثق بنى إسرءيل وأرسلنآ إليهم رسلا ....
۴. ولقد أرسلنآ إلى‌ أمم مّن قبلك ....
۵. وما نرسل المرسلين إلّامبشّرين ومنذرين ....
۶. ومآ أرسلنا فى قرية مّن نّبىّ إلّاأخذنآ أهلها بالبأسآء ....
۷. ومآ أرسلنا من قبلك إلّارجالًا نّوحى إليهم مّن أهل القرى‌ ....
۸. ولقد أرسلنا رسلا مّن قبلك وجعلنا لهم أزوجا ....
۹. ومآ أرسلنا من رّسول إلّابلسان قومه ....
۱۰. ولقد أرسلنا من قبلك فى شيع الأوّلين.
۱۱. ومآ أرسلنا من قبلك إلّارجالًا نّوحى إليهم ....
۱۲. تاللّه لقد أرسلنآ إلى‌ أمم مّن قبلك ....
۱۳. سنَّة من قد أرسلنا قبلك من رّسلنا ....
۱۴. وما نرسل المرسلين إلّامبشّرين ومنذرين ....
۱۵. ومآ أرسلنا قبلك إلّارجالًا نّوحى إليهم ....
۱۶. ومآ أرسلنا من قبلك من رّسول إلّانوحى إليه ....
۱۷. وما أرسلنا من قبلك من رّسول ولا نبىّ إلّاإذا تمنّى‌ ألقى الشّيطن فى أمنيّته ....
۱۸. ثمّ أرسلنا رسلنا تترا كلّ ما جاء أمّة رّسولها كذّبوه ....
۱۹. وما أرسلنا قبلك من المرسلين إلّاإنّهم ليأكلون الطّعام ....
۲۰. ولو شئنا لبعثنا فى كلّ قرية نّذيرا ....
۲۱. و لقد أرسلنا من قبلك رسلا إلى‌ قومهم ....
۲۲. وما أرسلنا فى قرية مّن نّذير إلّاقال مترفوها إنّا بما أرسلتم به كفرون.
۲۳. ... وما أرسلنا إليهم قبلك من نّذير.
۲۴. ولقد أرسلنا فيهم مّنذرين.
۲۵. الّذين كذّبوا بالكتب وبما أرسلنا به رسلنا فسوف يعلمون.
۲۶. وكم أرسلنا من نّبىّ فى الأوّلين.
۲۷. وكذلك ما أرسلنا من قبلك فى قرية مّن نّذير ....
۲۸. وسل من أرسلنا من قبلك من رّسلنا ....
۲۹. لقد أرسلنا رسلنا بالبيّنت ....


ربوبیّت خداوند، منشأ بعثت بحق پيامبران:
۱. ... لقد جآءت رسل ربّنا بالحقّ ....
۲. ... قد جآءت رسل ربّنا بالحقّ ....


سوگند خداوند، مبنى بر ارسال پيامبرانى براى امّت‌هاى گوناگون، پيش از ظهور اسلام:
تاللّه لقد أرسلنآ إلى‌ أمم مّن قبلك ....


بعثت پيامبرانى به صورت پى در پى، پيش از موسى علیه‌السلام:
ثمّ أرسلنا رسلنا تترا كلّ‌ما جاء أمّة رّسولها كذّبوه ... ثمّ أرسلنا موسى‌ وأخاه‌ هرون بايتنا .... «تترى‌»، به معناى پياپى آمدن و حال براى فاعل «أرسلنا» به شمار مى‌رود؛ بنابراين، تقدير آن چنين است: «ثمّ أرسلنا جائين واحداً بعد واحد؛ سپس، فرستادگان خود را يكى پس از ديگرى روانه كرديم».


بعثت پيامبران از سوى خداوند، در پى بروز اختلاف در جامعه نخستین:
كان النّاس أمّة وحدة فبعث اللّه النّبيّين مبشّرين ومنذرين ....


برانگيخته شدن انبيا ميان تمام امّت‌ها:
۱. فكيف إذا جئنا من كلّ أمّة بشهيد وجئنا بك على‌ هؤلاء شهيدا.
۲. ولكلّ أمّة رّسول فإذا جآء رسولهم قضى بينهم بالقسط ....
۳. إنّما أنت منذر و لكلّ قوم هاد. در «لكلّ قوم هاد» احتمالاتى مطرح شده كه يكى از آن‌ها اين است: هر قومى پيامبرى دارد كه آنان را هدايت مى‌كند.
۴. ألم يأتكم نبؤا الّذين من قبلكم قوم نوح وعاد وثمود والّذين من بعدهم لايعلمهم إلّااللَّه جآءتهم رسلهم بالبيّنت ....
۵. ولقد بعثنا فى كلّ أمّة رّسولًا أن اعبدوا اللّه ....
۶. ويوم نبعث فى كلّ أمّة شهيدا عليهم مّن أنفسهم ....
۷. ثمّ أرسلنا رسلنا تترا كلّ‌ما جاء أمّة رّسولها كذّبوه ....
۸. وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا يتلوا عليهم ءايتنا ....
۹. إنّا أرسلنك بالحقّ بشيرا ونذيرا وإن مّن أمّة إلّاخلا فيها نذير.


عدم گرفتارى انسان‌ها و امّت‌ها به عذاب، پيش از برانگيخته شدن پيامبرى ميان آنان:
۱. ... ألم يأتكم رسل مّنكم يقصّون عليكم ءايتى وينذرونكم ...• ذلك أن لّم يكن رّبّك مهلك القرى‌ بظلم وأهلها غفلون.
۲. ... وما كنّا معذّبين حتّى‌ نبعث رسولا.
۳. وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا يتلوا عليهم ءايتنا ....


بعثت پيامبران، يكى از راه‌هاى گفت‌وگوى خدا با انسان‌ها:
وما كان لبشر أن يكلّمه اللّه إلّاوحيا أو من وراى حجاب أو يرسل رسولا فيوحى بإذنه ما يشاء إنّه علىٌّ حكيم.


مشرکان مکّه، با اشاعه فكر جبرگرایی، درصدد اثبات عبث بودن بعثت انبيا:
وقال الّذين أشركوا لو شآء اللّه‌ما عبدنا من دونه من شى‌ء نّحن ولا ءابآؤنا ولاحرّمنا من دونه من شى‌ء كذلك فعل الّذين من قبلهم فهل على الرّسل إلّاالبلغ المبين.





برانگيختن پيامبران در امّ‌القری‌ (مركز شهرها و آبادى‌ها) پيش از نزول عذاب، سنّتی الهی:
وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا يتلوا عليهم ءايتنا ....

۲۱.۱ - فلسفه بعثت انبیا در مرکز شهرها

تلاوت آیات و اتمام حجّت خدا بر اهالى شهرها و آبادى‌ها، فلسفه بعثت پيامبران در امّ‌القرى‌ و مركز آبادى‌ها:
وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا يتلوا عليهم ءايتنا ....

۲۱.۲ - عذاب در مرکز شهرها بعد از بعثت انبیا

نابود ساختن اهالى ستمگر شهرها و آبادى‌ها از سوى خدا، پس از اتمام حجّت و ارسال پيامبر در امّ‌القرى‌ و مراكز آبادى‌ها:
وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا يتلوا عليهم ءايتنا و ما كنّا مهلكى القرى‌ إلّاو أهلها ظلمون.

۲۱.۳ - اقتضای بعثت انبیا در مرکز شهرها

ربوبیّت الهی، مقتضى برانگيختن پيامبرانى در امّ‌القرى‌:
وما كان ربّك مهلك القرى‌ حتّى‌ يبعث فى أمّها رسولا ....


۱. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۱.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۵. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۱.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۷. یونس/سوره۱۰، آیه۷۱.    
۸. یونس/سوره۱۰، آیه۷۴.    
۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۲۷.    
۱۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۱.    
۱۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۲.    
۱۲. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۱۳. یونس/سوره۱۰، آیه۷۱.    
۱۴. یونس/سوره۱۰، آیه۷۴.    
۱۵. یونس/سوره۱۰، آیه۷۵.    
۱۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۲۳.    
۱۷. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۱.    
۱۸. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۲.    
۱۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۲.    
۲۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۴.    
۲۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۵.    
۲۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۱.    
۲۳. قصص/سوره۲۸، آیه۴۶.    
۲۴. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۴.    
۲۵. سجده/سوره۳۲، آیه۳.    
۲۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۲۷. مائده/سوره۵، آیه۷۵.    
۲۸. یونس/سوره۱۰، آیه۱۳.    
۲۹. یونس/سوره۱۰، آیه۷۱.    
۳۰. یونس/سوره۱۰، آیه۷۴.    
۳۱. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۹.    
۳۲. نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.    
۳۳. نحل/سوره۱۶، آیه۴۳.    
۳۴. نحل/سوره۱۶، آیه۶۳.    
۳۵. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۷.    
۳۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۴.    
۳۷. روم/سوره۳۰، آیه۴۷.    
۳۸. دخان/سوره۴۴، آیه۳.    
۳۹. دخان/سوره۴۴، آیه۵.    
۴۰. حدید/سوره۵۷، آیه۲۵.    
۴۱. حدید/سوره۵۷، آیه۲۷.    
۴۲. انعام/سوره۶، آیه۴۲.    
۴۳. حجر/سوره۱۵، آیه۱۰.    
۴۴. حجر/سوره۱۵، آیه۱۱.    
۴۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۴۶. زخرف/سوره۴۳، آیه۶.    
۴۷. انعام/سوره۶، آیه۱۳۰.    
۴۸. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۹. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۵۰. مائده/سوره۵، آیه۷۰.    
۵۱. انعام/سوره۶، آیه۴۲.    
۵۲. انعام/سوره۶، آیه۴۸.    
۵۳. اعراف/سوره۷، آیه۹۴.    
۵۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۹.    
۵۵. رعد/سوره۱۳، آیه۳۸.    
۵۶. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴.    
۵۷. حجر/سوره۱۵، آیه۱۰.    
۵۸. نحل/سوره۱۶، آیه۴۳.    
۵۹. نحل/سوره۱۶، آیه۶۳.    
۶۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۷.    
۶۱. کهف/سوره۱۸، آیه۵۶.    
۶۲. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷.    
۶۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۵.    
۶۴. حج/سوره۲۲، آیه۵۲.    
۶۵. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۴.    
۶۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۰.    
۶۷. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۱.    
۶۸. روم/سوره۳۰، آیه۴۷.    
۶۹. سبأ/سوره۳۴، آیه۳۴.    
۷۰. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۴.    
۷۱. صافات/سوره۳۷، آیه۷۲.    
۷۲. غافر/سوره۴۰، آیه۷۰.    
۷۳. زخرف/سوره۴۳، آیه۶.    
۷۴. زخرف/سوره۴۳، آیه۲۳.    
۷۵. زخرف/سوره۴۳، آیه۴۵.    
۷۶. حدید/سوره۵۷، آیه۲۵.    
۷۷. اعراف/سوره۷، آیه۴۳.    
۷۸. اعراف/سوره۷، آیه۵۳.    
۷۹. نحل/سوره۱۶، آیه۶۳.    
۸۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۵.    
۸۱. بقره/سوره۲، آیه۲۱۳.    
۸۲. نساء/سوره۴، آیه۴۱.    
۸۳. یونس/سوره۱۰، آیه۴۷.    
۸۴. رعد/سوره۱۳، آیه۷.    
۸۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۴۲۷.    
۸۶. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۹.    
۸۷. نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.    
۸۸. نحل/سوره۱۶، آیه۸۹.    
۸۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۴.    
۹۰. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    
۹۱. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۴.    
۹۲. انعام/سوره۶، آیه۱۳۰.    
۹۳. انعام/سوره۶، آیه۱۳۱.    
۹۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۷.    
۹۵. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    
۹۶. شوری/سوره۴۲، آیه۵۱.    
۹۷. نحل/سوره۱۶، آیه۳۵.    
۹۸. به مقاله رسالت انبیاء (قرآن)، اهداف رسالت انبیا رجوع شود.
۹۹. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    
۱۰۰. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    
۱۰۱. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    
۱۰۲. قصص/سوره۲۸، آیه۵۹.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۵۹، برگرفته از مقاله «بعثت انبیاء».    



رده‌های این صفحه : انبیاء | بعثت | موضوعات قرآنی

منابع اين صفحه : فرهنگ قرآن




جعبه ابزار