بسیط اسپانیایی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَسیط اسپانیایی: آلباثته، استان و شهر مرکز آن، در جنوب شرقی
اسپانیا واقع شده است.
ابن حیان و
ابن ابار در
سده۷ق/۱۳م برای نخستین بار از این شهر نام برده‌اند؛ نام اسپانیایی آن از البسیط عربی گرفته شده است.
بسیط در بخش شرقی دشت لامانچا، در محل آغاز شیب آن به سوی
دریای مدیترانه، در میان دو دره بزرگ سِگورا و خوکار
و در
شرق طلیطله و
مادرید قرار دارد.
استان بسیط میان ۳۸ تا ۳۹ و ۴۳ عرض شمالی و صفر درجه ۲ تا و ۴۷ طول شرقی واقع است.
بسیط در اواخر
حکومت اسلامی در
اندلس، شکل گرفت و شناخته شد. پیش از آن، سرزمین‌های آن جزو شهرهای قرطبه، غرناطه، مرسیه و بلنسیه بود و زمانی که آن شهرها به بخش‌های غرب و شرق و جنوب ملحق شدند، گستره وسیعی از سرزمین‌های آنها از جمله چند
دژ نام بسیط یافتند.
از رخدادهای تاریخی این شهر در حکومت اسلامی، می‌توان از
جنگ شدید نیروهای
مسلمان و
مسیحی در ۵۴۰ق/۱۱۴۶م نام برد که در جریان آن مستنصر سیف‌الدوله آخرین فرمانروای
بنی هود به دست نیروهای مسیحی کشته شد.
پس از کشته‌شدن سیف‌الدوله نخست
ابن عیاض و پس از او ابن‌مَردَنیش در ۵۴۲ق/ ۱۱۴۷م شرق اندلس را تصرف کردند.
در نیمه سده۷ ق/۱۳م به دنبال هجوم مجدد نیروهای مسیحی به شرق اندلس، این منطقه به تصرف آنها درآمد و تا ظهور دولت جدید غرناطه، در سلطه آنها باقی ماند.
سلسله
بنی نصر که دولت غرناطه را تشکیل داد، شرق اندلس را هم تصرف کرد.
پس از آنکه اندلس از سلطه مسلمانان خارج شد، بسیط اهمیت خود را از دست داد، تا آنجاکه به بخش کوچکی از جنجاله بدل گردید. در ۱۸۳۴م با تشکیل استان بسیط، شهر بسیط مرکز آن شد.
جمعیت شهر بسیط که در ۱۸۷۷م نزدیک به ۱۹ هزار نفر بود، در ۱۳۶۲ش/۱۹۶۲م به ۱۱۰هزار نفر افزایش یافت. جمعیت استان نیز در همان
سال حدود ۳۱۷ هزار نفر بود.
بسیط به سبب قرار گرفتن در محل برخورد چند راه ارتباطی نقش اساسی در تاریخ اسپانیا داشته است. خطوط راه آهن ساحل شرقی اسپانیا از این شهر می‌گذرد.
در سرزمین‌های اطراف بسیط انواع گیاهان
رشد می‌کند. از محصولات آن
زعفران، میوه و
زیتون قابل ذکر است؛ همچنین صنعت چاقوسازی بسیط در سراسر اسپانیا معروف است.
شهر قدیم بسیط در کنار شهر جدید همچنان پابرجاست.
(۱) ابن‌ابار، محمد، الحلةالسیراء، به کوشش حسین مونس، قاهره، ۹۸۵م.
(۲) ابن‌حیان، حیان، المقتبس، به کوشش چالمتا و دیگران،
مادرید، ۹۷۹م.
(۳) ابن خطیب، محمد، کناسةالدکان بعد انتقال السکان، به کوشش محمد کمال شبانه، قاهره، ۹۶۸م.
(۴) تازی، عبدالهادی، حاشیه بر المن بالامامة ابن صاحب الصلاة، بیروت، ۹۸۷م.
(۵) دندش، عصمت، الاندلس فی نهایةالمرابطین، بیروت، ۴۰۸ق/۹۸۸م.
(۶) ضبی، احمد، بغیةالملتمس، به کوشش کودرا،
مادرید، ۸۸۴م.
(۷) عنان، محمدعبدالله، نهایةالاندلس و تاریخ العرب المتنصرین، قاهره، ۳۸۶ق/۹۶۶م.
(۸) مونس، حسین، حاشیه بر الحلة السیراء.
(۹) Britannica، ۱۹۸۶.
(۱۰) EI ۲.
(۱۱) EUE.
(۱۲) Gonz D lez Palencia, A، Historia de la Espana _musulmana، _Barcelona، _۱۹۲۵.
(۱۳) _ Reclus، _E، _Nouvelle G E ographie universelle، Paris، ۱۸۸۵.
(۱۴) Seybold، C F، X Hispano - Arabica n، ZDMG، ۱۹۰۹، vol LXIII؛
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بسیط اسپانیایی»، شماره۴۸۸۴.
