برخورد با اسیر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
درباره
اسیر گرفتن و نحوه برخورد با
اسیر در
قرآن موارد بسیاری ذکر شده است در این مبحث به برخی از آن موارد اشاره می‌شود.
یکی از مواردی که در
قرآن به آن اشاره شده است، آزاد شدن گروهی از
اسیران جنگ بدر در برابر
فدیه می‌باشد آنجا که می‌فرماید: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم ویغفر لکم والله غفور رحیم.(اى
پیامبر به كسانى كه در دست شما اسيرند بگو اگر خدا در دلهاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است)
همچنین در
قرآن آزادسازی
اسیران کافر با گرفتن فدیه یا با
منت نهادن، امری جایز و روا شمرده شده است: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد واما فداء حتی تضع الحرب اوزارها ذلک...(پس چون با كسانى كه كفر ورزيده‌اند برخورد كنيد گردن‌هايشان را بزنيد تا چون آنان را در كشتار از پاى درآورديد پس
اسيران را استوار در بند كشيد سپس يا بر آنان منت نهيد و آزادشان كنيد و يا فديه و عوض از ايشان بگيريد تا در
جنگ اسلحه بر زمين گذاشته شود اين است دستور خدا و اگر خدا مى‌خواست از ايشان انتقام مى‌كشيد ولى فرمان پيكار داد تا برخى از شما را به وسيله برخى ديگر بيازمايد و كسانى كه در راه خدا كشته شده‌اند هرگز كارهايشان را ضايع نمى‌كند).
در
قرآن کریم احسان مخلصانه به
اسیر، امری مطلوب و خداپسندانه دانسته شده است و می‌فرماید: ان الابرار... •
ویطعمون الطعام علی حبه... واسیرا•
انما نطعمکم لوجه الله لانرید منکم جزاء ولا شکورا.
یکی دیگر از مواردی که در
قرآن به آن اشاره شده است، تهدید
اسیران جنگ
بدر به گرفتار شدن دوباره می‌باشد، در
قرآن می‌فرماید در صورت
خیانت کردن پس از
آزادی دوباره گرفتار خواهند شد: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم... •
وان یریدوا
خیانتک فقد خانوا الله من قبل فامکن منهم.... (سیاق این آیه و آیه پیش از آن در مقام بیان این نکته است که احتمال
خیانت نباید مانع آزادسازی
اسیران شود و اگر آنان قصد
خیانت کردند، مثل گذشته سزای
خیانت خود را با قتل و
اسارت دوباره خواهند دید.)
مورد دیگری که در
قرآن درباره رفتار با
اسیر مطرح شده است، دعوت
اسیران کافر به
توبه کردن و
ایمان آوردن به
اسلام می‌باشد آنجا که می‌فرماید: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم ویغفر لکم... والله غفور رحیم(اى پيامبر به كسانى كه در دست شما اسيرند بگو اگر خدا در دلهاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است) مقصود از «خیرا» به قرینه مقام، میل قلبی به اسلام و رغبت به ایمان است.
در مورد گرفتن
اسیر در آیه۴
سوره محمد تعبیر «فَشُدُّوا الوَثاقَ» به‌کار رفته و
کنایه از گرفتن
اسیر است؛ ولی افزون بر این نکته،
معنای لغوی آن نیز می‌تواند مورد نظر باشد؛ از این‌رو بر
مسلمانان لازم است پس از گرفتن
اسیران، آنان را بسته، محصور کنند تا فرارشان ممکن نباشد.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۸۱، برگرفته از مقاله «برخورد با اسیر».
