ایضاح بعد از ابهام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ایضاح بعد از ابهام،
توضیح و رفع ابهام از
کلام پیشین را گویند.
«ایضاح بعد از
ابهام» آن است که گوینده، کلام را
مبهم،
بیان کند که گویا اشتباهی رخ داده است، سپس در ادامه، آن را
آشکار و رفع ابهام کند.
این
صنعت باعث اطناب در کلام، و از انواع اطناب به زیادت است و فایده آن نفوذ معنای کلام در نفس مخاطب یا به شوق آوردن او است؛ زیرا آگاهی بعد از ابهام برای نفس آدمی، شیرین تر است؛ مانند: (وقضینا الیه ذلک الامر ان دابر هؤلاء مقطوع مصبحین)؛ "و او را از این
امر آگاه کردیم که
ریشه آن گروه صبحگاهان بریده خواهد شد".
در این آیه، (ان دابر هؤلاء مقطوع مصبحین) ایضاح (ذلک الامر) است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ایضاح بعد از ابهام».
