اهمیت نماز (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نماز یکی از مهمترین
ارزش‌های اسلام است.دراین آیه آیات مرتبط با اهمیت نماز معرفی می‌شوند.
نماز، از تكاليف مهمّ و مورد
ترغیب خداوند:
۱. ... هُدىً لِلْمُتَّقِينَ ... وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ ... أُولئِكَ عَلى هُدىً مِنْ رَبِّهِمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
۲. قُلْ إِنَّ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.
ذكر نماز قبل از «نسك»، با اينكه نماز هم از
نسک و
عبادات است، براى بيان اهميت آن است.
آیات بسیار دیگری به این موضوع اشاره می‌کنند.
امام خمینی با استناد به آیه
(قُلْ اِنَّ صَلاَتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ) معتقد است اگر کسی عبادتش را برای خدا خالص کند و هیچ انگیزه‌ای جز رضای خدا نداشته باشد، چشمه‌های معرفت و
حکمت از درونش می‌جوشد و بر زبانش جاری می‌شود. از این رو ایشان اخلاص در عبادت را مشروط به خارج شدن از خودبینی،
شرک و تسلیم و فنای در وجود حق‌تعالی می‌داند.
ایشان معتقد است که سالک نباید خود را در محضر حق و ملائکه مقربین رسوا کند؛ بلکه باید به نقص و عجز خود اعتراف کند و با قلبی شکسته و خجالت وارد در اذکار و دعاها شود؛ زیرا تا پشت پا بر خود و انانیت خود نزند در گفتار و اقوالش صادق نخواهد بود و
تسلیم و اخلاص واقعی صورت نمی‌گیرد و نمی‌تواند بگوید صلاه و نسک و محیای من برای خداوند است.
امام خمینی با تاکید بر آیه مذکور معتقد است هر عبادتی که سالک انجام می‌دهد باید از روی جدّ و واقع و خالی از ریا و نفاق باشد و نماز و عبادت و محیا و ممات او برای خدا باشد آیا برای شخصی که به دروغ در نماز می‌گوید الحمدلله رب العالمین ولی ربوبیت خداوند را در این عالم برای غیر ثابت می‌کند، جای خجالت نیست؟ بنابراین باید در عبادت اخلاص باشد و آنچنان روح را اصلاح کند که اساساً جز حق‌تعالی نبیند.
نماز، از اركان اساسى
دین:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا
دِينَكُمْ هُزُواً وَ لَعِباً ... وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ.
از اينكه در آيه اول
استهزای دین مطرح شده و در آيه بعد
استهزای نماز، مطلب، قابل استفاده است.
ضرورت
برگزاری نماز، حتّى در شرايط دشوار و صحنه‌هاى
نبرد:
۱. حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِينَ فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجالًا أَوْ رُكْباناً فَإِذا أَمِنْتُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَما عَلَّمَكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ.
۲. وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ الْكافِرِينَ كانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُبِيناً فَإِذا قَضَيْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً.
اقامه نماز،
عهد و
پیمان الهی با
بنی اسرائیل:
وَ إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ لا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ ذِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْكُمْ وَ أَنْتُمْ مُعْرِضُونَ.
ضرورت اداى نماز، در هر حالت ممكن:
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ ...
مقصود آيه انجام نماز در حالات مختلف
سلامتی و
بیماری و عذر است.
اسكان دادن برخى
فرزندان ابراهیم در جوار
خانه خدا، از سوى آن حضرت، به جهت توفيق يافتن براى نماز:
وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ ... رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ ....
نماز، عبادتى والا و داراى مقام و
منزلت:
... لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى ...
«لا تقربوا الصلاة ...»
شرابخوار نبايد نزديك نماز شود. اين عبارت بيانگر مقام و منزلت نماز است.
واجب بودن اقامه
نماز بر میّت، بيانگر اهميت نماز:
وَ لا تُصَلِّ عَلى أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ.
از اينكه اقامه نماز بر
جنازه مسلمان واجب شده و در روايتى آمده اقامه نماز با پنج
تکبیر بر
جنازه به جاى
فرایض پنجگانه است،
اهميت نماز استفاده مى‌شود.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۱۷، برگرفته از مقاله «اهمیت نماز». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
