• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امامت امام هادی (علیه السّلام)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




امامت امام هادی (علیه‌السلام) امام هادی (علیه‌السلام) دهمین امام شیعیان در نیمه ذی حجه سال ۲۱۲ در اطراف مدینه در محلی به نام «صریا» دیده به جهان گشود
[۱] اعلام الوری، طبرسی، ج۱، ص۳۲۷، امین الاسلام، فضل بن حسن، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
[۲] الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
[۳] الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۷، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
و در ۴۱ سالگی
[۴] الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۸، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
در ماه رجب سال ۲۵۴ در سامرا به دست معتز باللّه، خلیفه عباسی و با سمّ به شهادت رسید
[۵] تذکرة الخواص، ابن جوزی، ج۱، ص۳۶۳، یوسف شمس الدین، مؤسسه أهل البیت، بیروت، ۱۴۰۱ق.
[۶] مروج الذهب، مسعودی، ج۴، ص۸۶، علی بن الحسین، قم.
[۷] مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد،ج۲، ص۴۴۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا
نام مادر آن حضرت سمانه و طبق نقل کلینی
[۸] الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۷، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
سوسن بوده است.



امام هادی (علیه‌السلام) در سال ۲۲۰ پس از شهادت پدر بزرگوارش در ۸سالگی به امامت رسید و مدت امامت آن بزرگوار ۳۳سال بوده است.
[۹] کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۶۹، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.

دلایل امامت امام هادی (علیه‌السلام) علاوه بر دلایل و نصوصی که بر امامت ائمه دوازده ‌ ‌گانه شیعه وجود دارد از قرار ذیل است:

۱.۱ - وصیت امام جواد (علیه السلام)


۱. مهم ‌ترین دلیل امامت امام هادی (علیه‌السلام) تصریح و وصیت پدر بزرگوارش امام جواد (علیه‌السلام) به امامت ایشان است. کلینی
[۱۰] الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۳۲۴، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
و مفید
[۱۱] الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۹۸، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
روایاتی را که در آن‌ها از سوی امام جواد (علیه‌السلام) تصریح به امامت امام هادی (علیه‌السلام) شده آورده اند.
در یکی از این روایات از قول اسماعیل بن مهران آمده است که گفت: چون امام جواد خواست برای نخستین بار از مدینه به بغداد رود هنگام بیرون رفتنش به او عرض کردم فدایت شوم از این راهی که می‌روی بر تو نگرانم، پس از شما امر امامت به که منتقل می‌شود؟ حضرت با روی خندان به جانب من برگشته فرمود: آنچه تو گمان می‌کنی امسال نیست، وقتی معتصم (دومین بار) او را طلبید، پیش او رفته عرض کردم: پس از شما امر امامت با کیست؟ حضرت فرمود: پس از من امامت با پسرم علی است «الأمر من بعدی إلی ابنی علی».
[۱۲] الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۶، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
[۱۳] کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۶۹، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.


۱.۲ - نصوص رسیده از پیامبر(ص)


۲. نصوص خاص از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) بر امامت امام هادی در حدیثی که از سلمان، صحابی بزرگ پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) نقل شده، به طور صریح و روشن به امامت آن حضرت اشاره شده است
[۱۴] کفایة الأثر، قمی، ج۱، ص۴۲، ابوالقاسم علی بن محمد، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
[۱۵] غایة المرام، ج۱، ص۲۴۳.


۱.۳ - اجماع شیعیان


۳. ابن شهرآشوب و امین الاسلام طبرسی و ابوالفتح اربلی اجماع شیعیان به امامت امام هادی (علیه‌السلام) را دلیل محکم و غیر قابل تردید بر صحت امامت ایشان دانسته اند
[۱۶] مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد، ج۲، ص۴۰۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا.
[۱۷] اعلام الوری، طبرسی، امین الاسلام، فضل بن حسن،ص۳۵۷، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
[۱۸] کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۹۱، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.


۱.۴ - انحصار امامت بعد از امام جواد (علیه السلام)


۴. انحصار وراثت و جانشینی برای امام هادی:
[۱۹] الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
زیرا امام جواد (علیه‌السلام) دو پسر به نام‌های علی الهادی و موسی (موسی مبرقع) داشته است. از آن‌جا که موسی هیچ گاه ادعای امامت نکرد و کسانی را که به امامت ایشان مایل بودند از خود طرد کرد
[۲۰] المقالات والفرق، اشعری، ج۱، ص۹۹، سعد بن عبداللّه ابوخلف، مرکز انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۶۰، دار الهجرة.
بنابراین امامت منحصر به امام هادی می‌گردد.

۱.۵ - کرامت امام هادی (علیه السلام)


۵. معجزات و خوارق عادات دلیل دیگر است، که از ایشان نقل شده است. شیخ مفید و ابن شهرآشوب روایات متعددی از طرق مختلف در این مورد ذکر کرده اند
[۲۱] الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۹ ۲۹۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
[۲۲] مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد،ج۴، ص۲۰۳ـ ۲۱۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا.



• اعلام الوری، طبرسی، امین الاسلام، فضل بن حسن، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
• الارشاد، مفید، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.
• الاصول من الکافی، کلینی، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.
• تذکرة الخواص، ابن جوزی، یوسف شمس الدین، مؤسسه أهل البیت، بیروت، ۱۴۰۱ق.
• کشف الغمه، اربلی، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.
• کفایة الأثر، قمی، ابوالقاسم علی بن محمد، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
• المقالات والفرق، اشعری، سعد بن عبداللّه ابوخلف، مرکز انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۶۰، دار الهجرة.
• مروج الذهب، مسعودی، علی بن الحسین، قم.
• مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد، مکتبة العلمیة، قم، بی تا

 
۱. ↑ اعلام الوری، طبرسی، ج۱، ص۳۲۷، امین الاسلام، فضل بن حسن، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
۲. ↑ الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
۳. ↑ الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۷، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
۴. ↑ الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۸، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
۵. ↑ تذکرة الخواص، ابن جوزی، ج۱، ص۳۶۳، یوسف شمس الدین، مؤسسه أهل البیت، بیروت، ۱۴۰۱ق.
۶. ↑ مروج الذهب، مسعودی، ج۴، ص۸۶، علی بن الحسین، قم.
۷. ↑ مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد،ج۲، ص۴۴۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا
۸. ↑ الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۴۹۷، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
۹. ↑ کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۶۹، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.
۱۰. ↑ الاصول من الکافی، کلینی، ج۱، ص۳۲۴، محمد بن یعقوب، دار الصعب، بیروت، ۱۴۰۱ق.    
۱۱. ↑ الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۹۸، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
۱۲. ↑ الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۶، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
۱۳. ↑ کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۶۹، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.
۱۴. ↑ کفایة الأثر، قمی، ج۱، ص۴۲، ابوالقاسم علی بن محمد، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
۱۵. ↑ غایة المرام، ج۱، ص۲۴۳.
۱۶. ↑ مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد، ج۲، ص۴۰۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا.
۱۷. ↑ اعلام الوری، طبرسی، امین الاسلام، فضل بن حسن،ص۳۵۷، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
۱۸. ↑ کشف الغمه، اربلی، ج۳، ص۱۹۱، ابوالحسن علی بن عیسی، دارالأضواء، بیروت، بی تا.
۱۹. ↑ الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
۲۰. ↑ المقالات والفرق، اشعری، ج۱، ص۹۹، سعد بن عبداللّه ابوخلف، مرکز انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۶۰، دار الهجرة.
۲۱. ↑ الارشاد، مفید، ج۲، ص۲۸۹ ۲۹۵، محمد بن نعمان، انتشارات علمیه اسلامیه، تهران، بی تا.    
۲۲. ↑ مناقب آل ابوطالب، ابن شهرآشوب، سید بن محمد،ج۴، ص۲۰۳ـ ۲۱۲، مکتبة العلمیة، قم، بی تا.


دانشنامه کلام اسلامی، مؤسسه امام صادق(ع)، برگرفته از مقاله «امامت امام هادی (علیه السلام)»، شماره ۸۱    


رده‌های این صفحه : امام شناسی | امام هادی | تاریخ معصومان | کلام
جعبه ابزار