مشهور اصولی‌ها میان مثبتاتاصولومثبتات اماره فرق گذاشته ومثبتاتاصول را حجت ندانسته، ولی مثبتاتامارات را حجت دانسته‌اند. آنها بر این باورند که اماره، علاوه بر آن که اثبات کننده مؤدای خود و لوازم شرعی آن است، لوازم عقلیوعادی آن را نیز اثبات می‌کند؛ مثل آن که شخصی فرزند خردسال خود را در مسافرت گم می‌کند و پس از بیست سال بی خبری از او، نذر می‌کند که اگر محاسن فرزندش روییده باشد، مبلغی را در راه خداصدقه دهد. حال اگر فردی مطمئن به او خبر دهد که فرزندش زنده است، با این خبر، حیات فرزند و نیز آثار شرعی آن، مثل حرمت تصرف در اموال او، برای وی ثابت می‌شود، اما این که آیا روییدن ریش نیز، که لازمه عادی حیات است، ثابت می‌شود تا بر او صدقه واجب شود یا خیر، به حجیت مثبتاتامارات بستگی دارد.
