المهدویة عند اهل البیت (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«المهدویة عند اهل البیت علیهالسّلام » حاصل تحقیقات گروهی از نویسندگان به ریاست شیخ
ابوالفضل اسلامی است که به بررسی موضوع
مهدویت در نگرش
اهل بیت علیهالسّلام و
شیعه امامیه پرداخته است.
کتاب به
زبان عربی و در سال ۱۴۲۲ ق نوشته شده است.
کتاب با مقدمه
مجمع جهانی اهل بیت علیهالسّلام
قم آغاز و مطالب در سه فصل ارائه شده است.
نویسنده سعی کرده است تا با استفاده از
روایات اهل بیت علیهالسّلام، سه ویژگی
ولادت مخفی،
امامت در کودکی و غیبتی که مستلزم طول عمر تا
آخرالزمان میباشد را برای مفهوم
مهدویت در
مکتب اهل بیت علیهالسّلام اثبات نماید.
ارائه مباحث مهم مهدویت در قالبی مختصر و مفید، از نکات قابل توجه در کتاب میباشد.
نویسنده در مقدمه کتاب به بیان این نکته پرداخته است که
جهل، عامل اختلاف و
تفرقه بین
مسلمین بوده و
خداوند،
قرآن و
اهل بیت علیهالسّلام
پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم را برای هدایت مردم و مشخص شدن
حق از
باطل، قرار داده است.
وی در فصل اول کتاب در پی اثبات این امر است که مهدویت، یک اعتقاد اصیل اسلامی مربوط به صدر
اسلام و دوران اهل بیت علیهالسّلام بوده و
روایات صادر شده از پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم در مورد ایشان، به پنج گروه تقسیم میشود:
۱-
مهدی عجّلاللهفرجهالشریف از اهل بیت علیهالسّلام ؛ ۲- از
اولاد فاطمه سلاماللهعلیهم ؛ ۳- از
ذریه امام حسین علیهالسّلام ؛ ۴- نهمین فرزند
امام حسین علیهالسّلام ؛ ۵- یکی از
خلفاء اثنی عشری است.
نویسنده معقتد است که این پنج دسته از روایات، به تبیین مفهوم مهدویت و تشخیص آن در
امام دوازدهم علیهالسّلام
شیعه پرداخته و انسان پس از تامل در سیر روایی آنها، از عنوان عام به عنوان شخصی، به تشخص این مفهموم در آن حضرت پی خواهد برد.
وی پس از مطرح کردن روایاتی از پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم مبنی بر وجود دوازده
خلیفه پس از خود، به اضطراب و پراکندگی اقوال
علمای اهل سنت پیرامون تطبیق آن بر برخی از حکام
بنی امیه و
بنی عباس اشاره کرده و در ضمن آن، دو احتمال زیر در مقصود آن حضرت از این گونه روایات را مطرح و هر یک را بررسی نموده است:
۱- اینکه مقصود پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم صرف بیان وقایع سیاسی و خبر از آینده باشد.
۲- اینکه مراد آن حضرت، نصب
دوازده امام و خلیفه پس از خویش باشد.
نویسنده پس از ارائه ادلهای که اثبات میکنند مفهوم مهدویت، عقیدهای ثابت نزد اهل بیت علیهالسّلام میباشد، به بررسی سه خصیصه مترتب بر این مفهوم پرداخته است: مخفی بودن ولادت حضرت مهدی علیهالسّلام از انظار مردم، امامت در کودکی و غیبتی که مستلزم طول عمر بسیار است.
شهادت امام حسن عسکری علیهالسّلام به ولادت فرزند خویش، شهادت
قابله آن حضرت، و اعتراف برخی از علمای
اهل سنت از جمله
ابوبکر بغدادی،
احمد بن ابراهیم بن علی کندی،
ابوبکر رویانی از جمله شواهد تاریخی ولادت حضرت مهدی عجّلاللهفرجهالشریف میباشند که نویسنده به آنها اشاره کرده است.
وی اعتقاد به
غیبت امام علیهالسّلام از انظار مردم را از جمله مقتضیات و خصائص مفهوم مهدویت نزد اهل بیت عجّلاللهفرجهالشریف دانسته و برای اثبات آن، دو امر زیر را مفصلا مورد بحث و بررسی قرار داده است:
الف) اثبات امکان
طول عمر زیاد.
ب) اثبات تحقق این امر در مورد
حضرت مهدی عجّلاللهفرجهالشریف با استفاده از دو روش زیر:
۱- عقیدتی: بدین گونه که این خصوصیت از لوازم ذاتی مفهوم مهدویت نزد اهل بیت علیهالسّلام میباشد و در روایات زیادی، به غیبت طولانی آن حضرت اشاره شده است.
۲- تاریخی: مورخان زیادی شهادت به ولادت حضرت مهدی عجّلاللهفرجهالشریف داده و تاکنون کسی اشارهای به
وفات آن حضرت نکرده است.
آخرین فصل، به جایگاه و ارزش اعتقاد به مهدویت در
مکتب اهل بیت علیهالسّلام اشاره کرده است.
نویسنده معتقد است که
دین کاملترین تعبیر از حقائق انسانی و
اسلام بهترین نگرش به حقائق دینی و
تشیع بهترین تعبیر از حقائق اسلامی، و مفهوم مهدویتی که اهل بیت علیهالسّلام آن را معرفی کردهاند، بهترین و کاملترین تعبیری است که از این مفهوم ارائه گردیده است.
به باور وی، اصلیترین تفاوت بین مهدویت اهل بیت علیهالسّلام و مهدویت علمای اهل سنت، به مساله
امامت بازگشت دارد؛ زیرا در
مکتب امامیه، حضرت مهدی عجّلاللهفرجهالشریف دوازدهمین امام میباشد، در حالی که نزد اهل سنت، مهدویت موضوعی مربوط به آینده است.
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
پاورقیها به ذکر منابع و توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته است.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.