المرشد إلی قواعد اللغة العربیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«المرشد إلی قواعد اللغة العربیة»، تألیف
خالدیه محمود البیاع است.
«المرشد إلی قواعد اللغة العربیة»، تألیف
خالدیه محمود البیاع، از جمله آثار معاصر در زمینه قواعد ادبیات عربی است که برای دانش‌آموزان نگارش شده و با تحقیق حبیب مغنیه منتشر شده است.
کتاب در سه مجلد و برای سه سطح از دانش‌آموزان تنظیم و به‌صورت درس‌درس ارائه شده است. در ابتدای هر درس یک متن از نصوص ادبی انتخاب شده؛ بدین ترتیب که نصوص از سهل واضح شروع و به ترتیب دروس دشوارتر می‌شود. پس از آن در رابطه با آن متن، سؤالاتی پرسیده و پاسخ داده شده است. در بخش سوم، قواعد عامه با
ذکر مثال توضیح داده شده است. در آخر نیز تمارینی ذکر شده است.
نویسنده در مقدمه کتاب به این موضوع اشاره کرده است که گروهی تصور می‌کنند که قواعد لغت عربی کاری ساده و راحت است. این گمان آنها به این مطلب برمی‌گردد که اصول عربی در کتب قدما ثابت است و قواعد آن به‌تفصیل و مشروح بیان شده است که بیشتر از آن نمی‌توان گفت. تألیفات لغوی فراوان، سخن ناگفته‌ای از
لغت عربی باقی نگذاشته‌اند و نوشته‌های گذشته و جدید شرح و توضیح شده و آثار فراوانی نیز متناسب با عصر حاضر تلخیص شده است.
وی می‌افزاید: لکن کار تألیف قواعد عربی در عصر حاضر، چنان‌که گمان می‌کنند کار سهل و آسانی نیست؛ به‌ویژه اگر این تألیف متوجه دانش‌جویانی باشد که با لهجه‌های عامیانه که از لغت فصیح بسیار دور است، آشنا هستند. به همین دلیل نویسندگان بسیاری تلاش کرده‌اند که قواعد و اصول لغت عربی را نوشته و به این محققین انتقال دهند. کتاب حاضر نیز با این هدف نگارش شده است.
جلد اول کتاب با مبحث کلمه و
کلام آغاز شده است. در ابتدای این درس متن کوتاهی با عنوان «اتاق کلاس ما» آمده است، سپس تعدادی پرسش و پاسخ درباره درس، قواعد عمومی درباره جمله و در آخر نیز تعدادی تمرین مطرح شده است. اجزای جمله، مذکر و مؤنث، اسم اشاره، ضمیر،
اعراب و بنا و بسیاری مباحث دیگر در این جلد از کتاب مطرح شده است.
در مجلدات دیگر کتاب نیز به همین سبک، ابتدا متنی ادبی ارائه شده و سپس یک مبحث ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است؛ به‌عنوان مثال، در درس سوم از جلد دوم متنی از کتاب «هزار و یک شب» با قدری تصرف ارائه شده است.
فهرست مطالب هریک از مجلدات در انتهای همان جلد آمده است. نویسنده بنای بر نگارش پاورقی نداشته و بسیار نادر مطلبی را در پاورقی ذکر کرده است.
نرم‌افزار ادبيات عرب، مرکز تحقيقات کامپيوتری علوم اسلامی.
