الفاظ سوگندهای قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
الفاظ قسم‌های قرآن، الفاظ مورد استفاده در
قرآن برای افاده
سوگند را می‌گویند.
سوگند ، چند رکن دارد که یکی از آن‌ها
ادات قسم است. مقصود از ادات، الفاظ و کلماتی است که با آن، جمله خبری غیرقسمی، به جمله قسمی
بدل می‌شود. در
ادبیات فارسی تنها از کلمه (با) استفاده می‌شود؛ مانند: به
خدا !، به
پیامبر ! …؛ اما در
ادبیات عرب ، واژگان زیادی برای
قسم وجود دارد که برخی از آن‌ها، در قرآن نیامده (مانند: لام، ایم، ایمن، م، من و ها) و برخی از آن‌ها در قرآن به کار رفته است.
مهم‌ترین ادوات قسم در فرهنگ عرب که در قرآن نیز به کار رفته‌اند عبارتند از: با؛ تا؛ واو؛ و کلمه عمر.
اهل ادب می‌گویند این ادوات هرکدام ویژگی‌های خاصی دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
۱. حرف «با» حرف اصلی قسم است و «واو» جایگزین آن است و حرف «تا» بدل از «واو» قرار می‌گیرد.
۲. حرف «با» می‌تواند به
ضمیر نیز متصل شود؛ به خلاف «تا» و «واو» که تنها در اسم ظاهر به کار می‌روند؛ مانند: «والقرآن»، «والعصر» و «تالله».
۳. حرف «تا» مختص
اسم مبارک «
الله » و در معنا، توام با
تعجب است.
۴. آشکارشدن فعل قسم منحصر به حرف «با» و بیانگر اصالت این حرف است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «الفاظ قسم‌های قرآن».
