• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الفاظ تعدیل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


الفاظ تعدیل، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به الفاظی که در مقام اثبات عدالت راوی باشند، اطلاق می‌گردد.


مراد از اصطلاح "الفاظ تعدیل" آن دسته از الفاظی است که معدِّل در مقام اثبات عدالت و تزکیه راوی آنها را بیان می‌کند تا به وسیله آن عدالت و تزکیه وی اثبات گردد.

الفاظ تعدیل را به دو قسم صریح و غیر صریح یا متفق علیه و مختلف فیه تقسیم کرده‌اند.
شهید ثانی فرموده است: «الفاظی که دلالت بر عدالت راوی می‌کنند دو قسم هستند صریح و غیر صریح الفاظ صریح مانند: عدل و ثقه؛ و الفاظ غیر صریح مانند: متقن و ثبت».
برخی گفته‌اند: «الفاظ تعدیل متفق علیه عبارت است از عدل، ثقة، حجة و دیگر الفاظ تعدیل مختلف فیه است».

الفاظ تعدیل را به چهار مرتبه تقسیم کرده‌اند:
۱- ثقة، متقن، ثبت، حجة، عدل، حافظ، ضابط؛
۲- صدوق، محله الصدق، لاباس به. ابن ابی حاتم گفته است: اگر راوی به این اوصاف متصف شد حدیثش نوشته می‌شود به امید این که شاهد و متابعی برای آن پیدا شود؛
۳- شیخ، فیکتب و ینظر؛
۴- صالح الحدیث، یکتب للاعتبار.

برخی الفاظ تعدیل را با الفاظ مدح مترادف دانسته‌اند و الفاظ ذیل را در عداد الفاظ تعدیل ذکر کرده‌اند:
عدل، ثقة، حجة، صحیح الحدیث، متقن، ثبت، حافظ، یحتج بحدیثه، صدوق، یکتب حدیثه، ینظر فی حدیثه، لاباس به، شیخ جلیل، صالح الحدیث، مشکور، خیر، فاضل، خاص، ممدوح، زاهد، عالم، صالح، قریب الامر، مسکون الی روایته.
بعضی گفته‌اند: «استفاده تعدیل از غیر لفظ "عدل" جای تامل دارد».
از این اصطلاح به الفاظ تزکیه و عبارات تعدیل نیز تعبیر شده است.
[۱] سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه، ص۱۳۵.    
[۲] آمدی، علی بن محمد، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، ص۳۱۸.    
[۳] شهید ثانی، زین‌الدین، الرعایة فی علم الدرایه، ص۲۰۳.    
[۴] شهید ثانی، زین‌الدین، الرعایة فی علم الدرایه، ص۲۰۳-۲۰۴.    
[۵] لکنوی، محمد بن عبدالحی، الرفع و التکمیل فی الجرح و التعدیل، ص۱۰۷.    
[۶] عبدالوهاب، عبداللطیف، المعتصر من مصطلحات اهل الاثر، ص۵۶.
[۷] سیوطی، عبدالرحمن، تدریب الراوی، ج۱، ص۴۰۴.    
[۸] طریحی، فخرالدین، جامع المقال، ص۲۲.    
[۹] اسدی جزائری، عبدالنبی بن سعدالدین، حاوی الاقوال فی معرفة الرجال، ج۱، ص۹۸.    
[۱۰] علامه نجفی، سیدضیاءالدین، ضیاء الدرایه، ص۳۶.
[۱۱] نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۷۷۴.
[۱۲] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۵۰.
[۱۳] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۷.    
[۱۴] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.    
[۱۵] مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۶۹.    
[۱۶] صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه، ص۳۸۵.    
[۱۷] حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۱۱۴.    
[۱۸] عاملی، حسین بن عبدالصمد، وصول الاخیار الی اصول الاخبار، ص۱۹۲.    


۱. ↑ سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه، ص۱۳۵.    
۲. ↑ آمدی، علی بن محمد، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، ص۳۱۸.    
۳. ↑ شهید ثانی، زین‌الدین، الرعایة فی علم الدرایه، ص۲۰۳.    
۴. ↑ شهید ثانی، زین‌الدین، الرعایة فی علم الدرایه، ص۲۰۳-۲۰۴.    
۵. ↑ لکنوی، محمد بن عبدالحی، الرفع و التکمیل فی الجرح و التعدیل، ص۱۰۷.    
۶. ↑ عبدالوهاب، عبداللطیف، المعتصر من مصطلحات اهل الاثر، ص۵۶.
۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، تدریب الراوی، ج۱، ص۴۰۴.    
۸. ↑ طریحی، فخرالدین، جامع المقال، ص۲۲.    
۹. ↑ اسدی جزائری، عبدالنبی بن سعدالدین، حاوی الاقوال فی معرفة الرجال، ج۱، ص۹۸.    
۱۰. ↑ علامه نجفی، سیدضیاءالدین، ضیاء الدرایه، ص۳۶.
۱۱. ↑ نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۷۷۴.
۱۲. ↑ مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۵۰.
۱۳. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۷.    
۱۴. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۳۹.    
۱۵. ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۲، ص۱۶۹.    
۱۶. ↑ صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه، ص۳۸۵.    
۱۷. ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۱۱۴.    
۱۸. ↑ عاملی، حسین بن عبدالصمد، وصول الاخیار الی اصول الاخبار، ص۱۹۲.    


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «الفاظ تعدیل»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۵/۲۱.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی
جعبه ابزار