الحجة فی القراءات السبع (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب الحجة فی القراءات السبع از حسین بن احمد بن خالویه بن حمدان معروف به
امام ابن خالویه پیرامون یکی از موضوعات علوم
قرآن یعنی مساله قراءتهای مختلف نوشته شده است.
مؤلف که از دانشمندان اسلامی
قرن چهارم هجری می‌باشد و دارای تالیفات متعددی است،
در این کتاب بحث اختلاف قرائت‌ها را در آیات قرآنی مطرح نموده است وی از ابتدای قرآن آیاتی را که کلمات آنها توسط قاریان مشهور به صورت‌های مختلف قرائت شده است را متذکر، دلیل هر کدام از آنها را با استفاده از آیات دیگر و یا اشعاری از دیوان‌های مختلف اشعار عرب (که به عنوان شاهد ذکر می‌کند) بیان می‌نماید و این روش را در تمام سوره‌ها اجرا نموده است و از آنجا که هدف مؤلف بیان مطالب به صورت اختصار می‌باشد، از ذکر اقوال متعدد پرهیز نموده و فقط وجوه مربوط به قرائت را بیان نموده است. و چنانچه کلمه‌ای در یک
آیه قبلا بحث شده است و در آیه دیگر مطرح شده و در آن
اختلاف قرائت وجود دارد تذکر می‌دهند که قبلا بحث شده است (تا از تکرار جلوگیری نمایند). با توجه به مختصر بودن مطالب کتاب و بحث از تمام آیات که اختلاف قرائت دارند این کتاب می‌تواند منبع خوبی برای تدریس در بحث قرائت‌ها باشد
۱- تمام سوره‌ها مورد بحث قرار گرفته‌اند. ۲- موارد تکراری بحث نشده و به آیات قبلی ارجاع داده شده است. ۳- مباحث به صورت خلاصه ولی گویا و روشن بیان شده است ۴- برای توضیح مطالب و ادله هر کدام از قرائت‌ها، از آیات
قرآن و اشعار به عنوان شاهد، استفاده نموده است ۵- در بعضی از موارد که اختلاف مربوط به اعراب کلمات می‌باشد برای توضیح بیشتر برخی از
قواعد نحوی را از دیدگاه بصریون و کوفیون بیان می‌کند. ۶- در برخی از موارد که کلمات از نظر معنی ابهام داشته باشند آن کلمه را معنا نموده است.
از آنجا که مباحث کتاب پیرامون اختلاف قرائت‌های هفت گانه در مورد برخی از آیات و ادله هر کدام از قرائت‌ها، می‌باشد لذا نه از طرف مؤلف و نه از طرف محقق آن، مطالب کتاب فصل بندی نشده است. بنابر این کلیه مطالب درباره اختلاف قرائت هاست که از
سوره حمد شروع شده و تا
سوره ناس ادامه دارد.
کتاب یک جلد، متن آن عربی و دارای ۴۱۶ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- نوع کاغذ: اعلاء ۲- چاپ: کامپیوتری ۳- جلد: شومیز ۴- نوبت چاپ: اول ۵- تاریخ انتشار: سال ۱۴۲۱ ۶- ناشر: موسسة الرسالة للطباعة و النشر- بیروت، لبنان ۷- دارای فهرست: الف: مراجع و مصادر تحقیق ب: آیات قرآن ج: احادیث د: اشعار ه: اعلام و قبایل و: شهرها و اماکن تذکر: این کتاب توسط دکتر عبد العال سالم مکرم تحقیق و آیات و روایات در متن، آدرس دهی و به چاپ رسیده است. ۸- مولف: امام ابن خالویه ۹- محقق: عبد العال سالم مکرم ۱۰- کتاب: الحجة فی القراءات السبع.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
