التجوید القرآنی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
التجوید القرآنی توسط دکتر
محمد صالح الضالع پیرامون یکی از موضوعات
علوم قرآنی یعنی مساله
تجوید نوشته شده است.
مؤلف که از اساتید دانشکده ادبیات
دانشگاه اسکندریه مصر می‌باشد در این کتاب به تجزیه و تحلیل تجوید و چگونگی
قرائت قرآن به صورت صحیح، سخن گفته است. وی با توجه به اینکه متخصص در دانش آواشناسی (صوت و صدا) می‌باشد مطالب کتاب را در یک مقدمه و چهار فصل بیان کرده است:
فصل اول: این فصل مربوط است به بحث و جایگاه «
غنه » در
تجوید قرآن . وی در ابتدا کیفیت نطق «غنه» و نحوه پیدایش آن را توضیح داده و در این رابطه قول
مکی بن ابی طالب را ذکر نموده است آنگاه محل خروج آن را با استفاده از نظرات برخی از دانشمندان همچون
ابن طحان و
فیروزآبادی (صاحب
قاموس المحیط ) بررسی کرده و بدنبال آن حالات مختلف غنه را توضیح داده است در پایان این فصل چند تجربه عملی درباره بیان غنه در سوره‌های قرآنی را آورده، نتایج آن را طی چند جدول همراه با تصاویر متعددی ارائه کرده است.
فصل دوم: این فصل مربوط است به بحث اخفاء در تجوید.
وی در ابتدا از نظر
اصطلاح آن را تعریف نموده، توضیح می‌دهد که
اخفاء مربوط به حرف «نون» می‌باشد، آنگاه دو قسم برای آن بیان می‌نماید توضیحاتی برای آنها ارائه می‌نماید در ادامه کیفیت
نطق آن را بیان کرده دیدگاه برخی از علماء تجوید همچون
شیخ دمیاطی را در این باره آورده است. در پایان این فصل چند مورد را به عنوان تجربه عملی (مواردی که خود انجام داده است) همراه با آیات آنها نقل نموده است.
فصل سوم: در این فصل پیرامون
اختلاس در صداهای کوتاه بحث می‌نماید. وی در ابتدا سه واژه «اختلاس، روم، اشمام» را از نظر اصطلاح معنا نموده، آنگاه وجوه اشتراک و افتراق هر کدام از آنها را بیان کرده است در ادامه برای روشن شدن موضوع بحث چند مثال از
آیات قرآن را آورده است. در پایان این فصل بعضی از تجربه‌های عملی را همراه با جدولهای مختلفی ذکر کرده است.
فصل چهارم: این فصل اختصاص دارد به بحث «
قلقله » در تجوید قرآنی. وی در ابتدا دیدگاه علماء تجوید را درباره تعریف و توصیف قلقله، ذکر کرده، آنها را
نقد و بررسی نموده است، در ادامه جایگاه قلقله و نقش آن در
تلاوت قرآن را توضیح می‌دهد آنگاه بعضی از تجربه‌های عملی را بیان کرده، نتایج بدست آمده از آن را بواسطه چند جدول ارائه نموده است.
۱- استفاده از تصاویر متعدد جهت توضیح مطالب ۲- ارائه جدولها و نمودارهای مختلف که در آنها وضعیت کلمات مشخص شده است. مانند آنچه که در صفحه ۴۱ آمده است که در آن مواضع
ادغام به غنه در
سوره نساء ذکر شده است ۴- ذکر اقوال و دیدگاههای مختلف و تجزیه و تحلیل آنها ۵- از آنجا که مباحث کتاب، مباحثی است که با علم و اصطلاحات جدیدی ارتباط دارد تلاش نموده در هنگام کاربرد واژه‌ها معادل انگلیسی آنها را نیز بیاورد، مانند آنچه که در صفحه ۸۱ در بحث
مماثله ذکر نموده است ۶- در برخی از موارد، تجربه‌های شخصی خود را که از تحقیقات علمی بدست آورده است، ارائه نموده است مانند آنچه که در صفحه ۱۳۶ ذکر کرده است.
کتاب یک جلد، متن آن عربی و دارای ۱۶۷ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- نوع کاغذ: معمولی ۲- جلد: شومیز ۳- نوبت چاپ: نامعلوم ۴-
تاریخ انتشار:
سال ۱۴۲۳ هجری قمری ۵- ناشر: انتشارات دار غریب للطباعة و النشر و التوزیع ۶- دارای فهرست: الف: مصادر و مراجع (به
زبان عربی ) ب: مصادر و مراجع (به زبان انگلیسی) ج: موضوعات کتاب ۷- مولف: محمد صالح ضایع ۸- کتاب: التجوید القرآنی.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
