اصل عملی عقلی، اصلی است که مجتهد بعد از جستوجوی کامل و ناامید شدن از دست یابی به دلیل شرعی ، برای رهایی از شک در مرحله امتثال، از راه حکم عقل به آن می‌رسد، مثل: اصل تخییر ، اصل احتیاط عقلی و برائت عقلی. به بیان دیگر، در جایی که دلیل حجیتاصل عملی ، عقل باشد، آن اصل را اصل عملی عقلی می‌گویند.
