اسماعیل بن حماد حنفی (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسماعیل بن حماد حنفی (م
۲۱۲ق)، نوه
ابوحنیفه و از محدثان و فقهای
حنفی مذهب قرن سوم هجری قمری بود.
وی در زمان خلافت
امین عباسی منصب قضاوت بغداد،
کوفه و
بصره را عهده‌دار بود.
ابوحیان (ابوعبدالله) اسماعیل بن حماد بن ابی حنیفه حنفی کوفی بغدادی، نوه ابوحنیفه بود که
علم فقه را نزد پدرش
حماد و
حسن بن زیاد، و
علم حدیث را از پدرش و
مالک بن مِغوَل و
عمر بن ذرّ فرا گرفت.
ابوحیان مردی عالم و زاهد و از فقهای بزرگ فرقه حنفی به شمار می‌آمد.
عده‌ای گفته‌اند که وی جهمی (طرفدار
جهم بن صفوان) و غیرثقه بوده است.
او در امر قضاوت
بصیرت و تسلط پیدا کرد و از طرف امین (خلافت
۱۹۳-
۱۹۸ق) به سمت قضاوت در جانب شرقی بغداد منصوب شد و در سال
۱۹۴ق در رصافه و کوفه منصب قضاوت را به دست گرفت و در سال
۲۱۰ق به مدت یک سال در بصره به قضاوت نشست.
ابوحیان سرانجام در
ذی قعده سال ۲۱۲ در اثر بیماری فلج در سن جوانی از دنیا رفت.
آثار ابوحیان عبارت‌اند از:
- الجامع در فقه حنفی
- الردّ علی القدریّه
- رسالة الی البستّی و الارجاء. (دیگر منابع: )
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «اسماعیل حنفی»، ج۱، ص۸۷۳.
