ادغام متقاربین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ادغام دو حرف با مخارج نزدیک به هم را ادغام متقاربین گویند.
«ادغام متقاربین» ادغام دو حرف متقاربی است که پشت سر هم قرار گیرند - چه در یک کلمه باشند و چه در دو کلمه- و اولی ساکن و دومی متحرک باشد؛ مثل: «قل ربی» --> «قربی».
حروف متقارب را سه دسته دانسته‌اند:
۱. دو حرف که هم در مخرج و هم در
صفت متقارب باشند؛ مانند:«تا» و «ثا» در «کذبت ثمود».
۲. دو حرف که در مخرج، متقارب ولی در صفت، غیرمتقارب باشند؛ مثل:«دال» و «سین» در «قد سمع».
۳. دو حرف که در صفت، متقارب و در مخرج، غیرمتقارب باشند؛ مثل:«ذال» و «جیم» در «اذ جاؤکم».
همچنین هرکدام از این سه قسم را به
صغیر ،
کبیر و
مطلق تقسیم کرده‌اند. روشن است که ادغام در همه حروف متقارب صورت نمی‌گیرد و در برخی از آن‌ها
اختلاف است. مثال‌های ذیل از موارد اجماعی ادغام متقاربین است:
۱.
ادغام «لام» تعریف در حروف شمسی؛ مثل:«الرحمن».
۲. ادغام «لام» ساکن در حرف «را»؛ مثل:«قل ربی».
۳. ادغام «نون» ساکن در حرف «لام» و «را»؛ مثل:«من ربکم، من لم».
۴. ادغام «قاف» ساکن در حرف «کاف»؛ مانند:«نخلقکم».
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ادغام متقاربین».
