• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اخبار مکه (ابن اعرابی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اخبار مکه ابن اعرابی از کتاب‌های گمشده تاریخ محلی مکه، نوشته احمد بن محمد بن الاعرابی بصری صوفی (م ۳۴۱ق).



احمد بن محمد بن زیاد بن بشر بن درهم، نام آور به ابن الاعرابی و مکنا به ابوسعید از محدثان، صوفیان و شیخ الحرم بصره بوده که به مکه مهاجرت کرده و همان جا درگذشته است.
[۱] طبقات الصوفیه، السلمی، ص۴۲۷-۴۳۰.
[۲] حلیة الاولیاء، ابونعیم الاصفهانی، ج۱۰، ص۳۷۵-۳۷۶.
تنها آگاهی ما از کتاب وی، تصریح مؤلف در معجم الشیوخ خویش به تالیف چنین کتابی است.
[۴] معجم ابن الاعرابی، احمد بن محمد بن الاعرابی، ج۵، ص۲۹۰.



تاریخ نگاران و کتاب شناسان پیش از سخاوی از این کتاب یاد نکرده و سخنی نیز در آثار آنان یافت نمی‌شود که حاکی از رؤیت آن باشد. گویا سخاوی به پشتوانه معجم الشیوخ نویسنده وجود چنین اثری را مسلم پنداشته
[۵] الاعلان بالتوبیخ، شمس الدین السخاوی، ص۱۶۶.
و سپس آثار کتاب شناختی مکه نیز به دنبال او از این کتاب یاد کرده‌اند.
[۶] التاریخ و المورخون، محمد الحبیب الهیله، ص۲۶.
[۷] معجم ما الف عن مکه، عبدالعزیز سنیدی، ص۵۸.
ذهبی (م. ۷۴۸ق.) در ردیف نگاشته‌های ابن الاعرابی تاریخ بصره را یاد کرده؛ اما از کتابی درباره مکه نام نبرده است.


الاعلان بالتوبیخ: شمس الدین السخاوی (م. ۹۰۲ق.)، به کوشش فرانس روزنتال، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ التاریخ و المورخون: محمد الحبیب الهیله، مکه، مؤسسة الفرقان، ۱۹۹۴م؛ حلیة الاولیاء: ابونعیم الاصفهانی (م. ۴۳۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۵ق؛ سیر اعلام النبلاء: الذهبی (م. ۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق؛ طبقات الصوفیه: السلمی (م. ۴۱۲ق.)، به کوشش نورالدین شریبه، قاهره، مکتبة الخانجی، ۱۴۰۶ق؛ معجم ابن الاعرابی: احمد بن محمد بن الاعرابی (م. ۳۴۰ق.)، معجم ما الف عن مکه: عبدالعزیز سنیدی، ریاض، مکتبة الملک فهد، ۱۴۲۰ق؛ المنتظم: ابن الجوزی (م. ۵۹۷ق.)، محمد عبدالقادر و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق.



۱. طبقات الصوفیه، السلمی، ص۴۲۷-۴۳۰.
۲. حلیة الاولیاء، ابونعیم الاصفهانی، ج۱۰، ص۳۷۵-۳۷۶.
۳. المنتظم، ابن الجوزی، ج۱۴، ص۸۸.    
۴. معجم ابن الاعرابی، احمد بن محمد بن الاعرابی، ج۵، ص۲۹۰.
۵. الاعلان بالتوبیخ، شمس الدین السخاوی، ص۱۶۶.
۶. التاریخ و المورخون، محمد الحبیب الهیله، ص۲۶.
۷. معجم ما الف عن مکه، عبدالعزیز سنیدی، ص۵۸.
۸. سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۲، ص۲۷.    



حوزه نمایندگی ولی فقه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «اخبار ابن اعرابی».    




جعبه ابزار