• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اخبار ترجیح به صفات راوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



روایات دلالت کننده بر ترجیح حدیث به سبب صفات نیکوی راوی را اخبار ترجیح به صفات راوی گویند.



اخبار ترجیح به صفات راوی، اخباری است که ملاک رجحان یکی از دو روایت متعارض غیر متعادل را بر دیگری، وجود صفاتی خاص، نظیر اعدلیت، اصدقیت، اورعیت و.. . در راوی می‌داند.


در این مورد، دو روایت وجود دارد:

۲.۱ - مرفوعه زراره

مرفوعه «زراره» که ابن ابی جمهور احسایی آن را در کتاب «عوالی اللئالی» نقل کرده است:
«قال سألت أبا جعفر (علیه‌السلام) فقلت له: جعلت فداک یأتی عنکم الخبران والحدیثان المعارضان فبأیّهما آخذ؟ فقال: یا زرارة! خذ بما اشتهر بین اصحابک و دَعِ الشاذ النادر. فقلت: یا سیدی! انهما معاً مشهوران مأثوران عنکم، فقال: خذ بما یقول اعدلهما عندک و اوثقهما فی نفسک».

۲.۲ - مقبوله عمر بن حنظله

«مقبولة عمر بن حنظلة»، راوی این روایت صفوان بن یحیی است که از اصحاب اجماع می‌باشد. خلاصه حدیث چنین است:
دو نفر از شیعیان که در موضوعی با هم اختلاف داشتند به منظور رفع مخاصمه، به حاکم طاغوت مراجعه کردند، امام صادق (علیه‌السلام) در این مورد فرمود: مراجعه شما به حاکم طاغوت، خلاف فرمان الهی است. در ادامه، راوی می‌گوید: عرض کردم این دو متخاصم به کجا مراجعه کنند؟ امام فرمود: از میان شیعیان، دو نفر آگاه به دین و عارف به حلال و حرام به عنوان داور انتخاب نموده و به آنان مراجعه نمایند و هر چه این دو حکم نمودند، قبول کرده و به آن تن دهند؛ راوی دوباره سؤال می‌کند: هرگاه آن دو نفر در مقام قضاوت و داوری با هم اختلاف کردند و منشأ اختلاف آن‌ها همان روایات منقول از شما بود، چه کنیم؟ حضرت فرمود: «الحکم ما حکم به اعدلهما و افقههما و اصدقهما فی الحدیث و اورعهما و لا یلتفت الی ما یحکم به الآخر؛ به حکم آن کس که عادل‌تر و فقیه‌تر و راست‌گوتر و با ورع‌تر است عمل نموده و به حکم دیگری توجه نکنید».


۱. احسایی، محمد بن علی، عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة، ج۴، ص۱۳۳.    
۲. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۶۸-۶۷.    
۳. صدر، محمد باقر، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ج۷، ص ۳۶۹-۳۶۸.    
۴. اصفهانی، محمد حسین، بحوث فی علم الاصول، ص۴۳۸.    
۵. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۲، ص ۲۲۶-۲۲۴.    
۶. سبحانی تبریزی، جعفر، الموجز فی اصول الفقه، ج۲، ص۴۱۱.    
۷. سبحانی تبریزی، جعفر، المحصول فی علم الاصول، ج۴، ص۴۹۸.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۲۳، برگرفته از مقاله «اخبار ترجیح به صفات راوی».    


رده‌های این صفحه : اخبار ترجیح




جعبه ابزار