احکام نفس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بعضی از مسائلی که در مورد
نفس به طور عام طرح شده است، در ذیل عنوان احکام نفس می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد:
از جمله این که نفس بدون بدن و
تعلق به آن،
امکان پیدایش ندارد، اگر چه ممکن است پس از پدید آمدن، تعلقش از بدن قطع شود
و
به همین جهت در آغاز پیدایش،
کثرت جسمانی بر آن غلبه دارد و وحدت عقلانی آن بالقوه است
بنابراین، گفته شده است که نفس تا زمان
تعلق به ماده،
عاقل و
معقول بالفعل نیست.
مسئله دیگر، رابطه بین نفس و بدن است که " ملاصدرا " ترکیب بین نفس و بدن را
ترکیب اتحادی دانسته و می‌گوید:از ترکیب اتحادی نفس با بدن، نوعی طبیعی حاصل می‌شود و این ترکیب، لازم دارد که
تعلق و ارتباطی بین آن‌ها باشد تا موجب تأثر هر یک از دیگری شود و
به همین جهت، هر یک از نفس و بدن از دیگری منفعل می‌شود.
مسئله دیگر این که "
ابن سینا " در کتاب اشارات، در مقابل بدن برای نفس نیز سه حالت ذکر کرده است:
۱ - حالتی که نفس در تعقل و تخلق
به کمال رسیده است،
۲ - حالتی که نفس در عقل و خلق و
به خصوص در معقولات
به کمال نرسیده است، اما جهل او
به معادش ضرری نمی‌رساند،
۳ - حالتی که نفس دچار بیماری روحی و روانی بوده و در دنیا و آخرت متضرر است.
" ملاصدرا " در کتاب شواهد می‌گوید:اولین چیزی که نفس اقتضا می‌کند، تکمیل نشئه حسی و آبادانی قالب جسمانی است، تا محل سکونت قوای نفس شود و پس از تکمیل آن، برای
به دست آوردن نشئه دوم و منزل دیگر در تلاش است، بنابراین، متوجه عالم والاتر و نزدیک تر
به باری تعالی می‌شود.
" ابن سینا " در اشارات می‌گوید:نفس در این حالت که ملکه اتصال
به عقل فعال را
به دست می‌آورد، نیستی و فقدان آلات بدنی
به آن ضرر نمی‌رساند.
در نهایت این که "
سبزواری " می‌گوید:
همه
حکما معتقداند که
نفوس ، غیرمتناهی‌اند، زیرا
فیض الهی انقطاع ندارد.
این مقاله با توجه
به پاورقی های متن مقاله تنظیم شده است.
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، مقاله احکام نفس
