احمد بن عبدالعزیز بنی‌خراسان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد
بن عبدالعزیز یکی از خراسانیان (
بنی خراسان) و از خاندان‌های حکومت‌گر در شهر
تونس بود.
احمد
بن عبدالعزیز زمانی
قدرت را به دست گرفت که
تونس فرمان‌بردار
دولت صنهاجی بود. احمد پس از کسب قدرت، به مناسبات خود با دولت صنهاجی پایان داد و از راه و رسم مشایخ (که پدر و جدّش با آن
حکومت کردند) عدول کرد و به شیوه ملوک و شاهان روی آورد و
ستم آغاز کرد. وی عمویش، اسماعیل، را که با پدرش در اداره تونس شریک بود، کشت و پسر عمویش، ابوبکر، از بیم جان به بَنْزَرْت گریخت. احمد همچنین عده‌ای از مردم و بزرگان تونس را به مهدیه و دیگر نواحی
تبعید کرد.
در ۵۱۰، علی
بن یحیی
بن تمیم
بن مُضَر، حاکم افریقیه، شهر تونس را به
محاصره درآورد و احمدبن عبدالعزیز با او
صلح کرد.
در ۵۱۴،
عزیز بن منصور بن حماد، حاکم بِجایه، به تونس لشکر کشید. احمد
بن عبدالعزیز به ناچار از او اطاعت کرد و در مقام خود ماند.
در سال ۵۲۲، مُطَرِّف
بن علی
بن حَمْدون زناتّی، از سرداران
بنی‌حماد، از بجایه به افریقیه رفت و همه شهرهای آن، از جمله تونس، را تصرف کرد و احمد
بن عبدالعزیز را از آن‌جا بیرون راند. احمد به همراه خانواده‌اش به بجایه رفت و بقیه
عمر را همان‌جا گذراند.
او که برجسته‌ترین حکمران این خاندان بود، ۲۲ سال با زیرکی و قدرت بر تونس حکمرانی کرد.
پس از احمد
بن عبدالعزیز، امارت تونس به ترتیب به کرامة
بن منصور از بنی‌حماد، برادرش ابوالفتوح
بن منصور، محمد
بن ابی‌الفتوح، و مَعَدّ
بن منصور رسید و تا ۵۴۳ قدرت
بنی خراسان از تونس برچیده شد و دوره‌ای از
هرج و مرج بر تونس گذشت.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بنی خراسان»، شماره۶۹۶۸.
