احمد بن محمد طحاوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن محمد طحاوی (
۲۳۸-
۳۲۱ق)
فقیه و
محدث قرن سوم و چهارم هجری قمری در
مصر بود. وی برای کسب
علم به شهرهای
غزه،
بیت المقدس،
عسقلان و
شام سفر کرد احمد ابتدا
شافعی مذهب بود ولی سرانجام پیرو مذهب
ابوحنیفه شد و ریاست
مذهب حنفی در مصر به وی منتقل شد.
ابوجعفر احمد بن محمد بن سلامه طحاوی ازدی حَجری در سال ۲۳۸ در روستای (طحا) از توابع مصر به دنیا آمد
و دوران رشد و کودکی را در همان مکان سپری کرد.
ابوجعفر طحاوی دانش خویش را از استادانی چون
سعید بن عبداللّه،
سعید بن بشر و
هارون بن سعید ایلی فراگرفته و در راستای ادامه تحصیلات به شهرهای غزّه بیت المقدس و عسقلان مسافرت کرده است.
در سال
۲۶۸ نیز به شام، سفر کرد و از
قاضی شام،
ابوخازم فقه را آموخت. طحاوی در آغاز از شاگردان
ابوابراهیم مزنی و شافعی مذهب بود؛ ولی سرانجام پیرو مذهب ابوحنیفه شد و ریاست مذهب حنفی در مصر به وی منتقل شد.
او فقیه و محدثی مورد اعتماد بود.
ابوجعفر شاگردان بسیاری داشت، که از آن میان می‌توان کسانی چون
ابوالقاسم طبرانی،
ابوالحسن اخمیمی و
ابوبکر بن مقریء را نام برد.
طحاوی دارای آثار و تالیفاتی نیز بوده که عبارت‌اند از: • الاختلاف بین الفقهاء؛ • الشروط الکبیر؛ • الشروط الصغیر؛ • المختصر الکبیر؛ • المختصر الصغیر؛ • شرح الجامع الکبیر؛ • شرح الجامع الصغیر؛ • المحاضر و السجلات؛ • الوصایا؛ • الفرائض؛ • شرح مشکل احادیث رسول (اللّه صلی الله علیه و آله)؛ • نقض کتاب المدلسین علی الکرابیسی؛ • احکام القرآن؛ • شرح معانی الآثار؛ • العقیده؛ •التسویة بین حدثنا و اخبرنا؛
• بیان السنّة؛ • الشفعه؛ • مشکل الآثار؛• معانی الخیار فی اسماء الرجال و معانی الآثار (تاریخ)؛ • مناقب ابی‌حنیفه
؛ • و الآثار.
به نظر می‌رسد برخی از این نوشته‌ها در منابع گوناگون با نام‌های متفاوت آمده‌اند؛ ولی در واقع یکی هستند.
احمد طحاوی سرانجام به سال ۳۲۱ هجری
در مصر از دنیا رفت
و در آرامگاه قرافه به خاک سپرده شد.
(دیگر منابع:
).
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد طحاوی»، ج۲، ص۱۰۵.
