اتمام حجت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پایان مرحله
تبلیغ و
بیان، در روند
هدایت و ثبوت تکلیف و پایان گفت وگو و مناظره در برخورد با
کافران را اتمام حجت گویند.
قرآن کریم در بیان مراحل هدایت، از مقطعی یاد می‌کند که حقیقت در آن، به‌طور کامل و روشن بر مردم آشکار شده و دیگر جای هیچ‌گونه
شبهه و پرسشی باقی نمانده و هرگونه
اعتراضی نامعقول و
برخاسته از عناد و
لجاجت است. اندیشه‌وران
مسلمان بر این مقطع نام «اتمام‌حجّت» نهاده‌اند.
این اصطلاح در حوزه‌های
کلام،
اصول فقه و فقه سیاسی با روی‌کردهای گوناگون کاربرد دارد.
این تعبیر در قرآن به صراحت نیامده; امّا دسته‌های متعدّدی از
آیات بر آن اشاره دارند:
آیات نافی هرگونه احتجاج و بهانه از سوی مردم پس از آشکاری راه
هدایت،
بی‌فایدگی عذرآوری‌هایشان،
آیات بلاغ
و بیان
که به روشنی کامل پیام
خداوند اشاره دارند و آیات بیان‌گر
عدالت خداوند در
عذاب گمراهان،
آیات مشتمل بر
تهدیدهای پیامبران،
برخی تهدیدهای سیاسی و اجتماعی از سوی حاکمان الهی به دشمنان و مخالفان
کافر و
مشرک و آیات پرهیز دهنده پیامبر از هرگونه گرایش به خواسته‌های غیر الهی مردم و روی‌گردانی از فرمان‌های خداوند پس از آشکاری کامل آن‌ها بر حضرت.
دانشنامه موضوعی قرآن.
