• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوسعید عباد بن یعقوب رواجنی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوسعید عباد بن یعقوب رواجنی عصفری اسدی کوفی (م ۲۵۰ هـ)، از محدثان قرن سوم هجری قمری بوده و در مورد مذهب‌اش بین رجال‌شناسان اختلاف است.


ابوسعید عباد بن یعقوب رواجنی عصفری اسدی کوفی، شیخ طوسی عباد بن یعقوب رواجنی را سنی‌مذهب، و ابوسعید عباد عصفری را از رجال شیعه دانسته است،
[۱] طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۱۱۹-۱۲۰.    
[۲] حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ج۱، ص۳۸۰.    
اما نجاشی به نقل از برخی اصحاب گوید که آن دو یک نفرند.
[۳] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۲۹۳.    
با توجه به متعدد آوردن شیخ و تصریح او به عامی‌مذهب بودن رواجنی و همچنین این گفته نجاشی که ابوسمینه او را تدلیس کرده، نباید حکم به اتحاد آن دو نمود، لیکن رجالیون اهل‌سنت عباد بن یعقوب رواجنی را از راویان شیعه و حتی اهل غلو در تشیع و در عین‌حال عالمی راستگو و موثق دانسته‌اند.
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۵۳۶.    

ذهبی به روایاتی از وی که کاملا مخالف با عقاید اهل‌سنت است، اشاره کرده است.
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۳۸۰.    

مرحوم خوئی می‌گوید: بعید نیست سخن نجاشی اعتراضی به شیخ طوسی باشد و گویا رواجنی اهل تقیه بوده و شیخ از باطن وی خبر نداشته، لذا او را از روات اهل‌سنت به شمار آورده است.
[۶] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۷.    
مرحوم مامقانی دلایلی بر تشیع و مورد اعتماد بودن رواجنی ذکر کرده
[۷] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲۳.
و محدث نوری می‌گوید: کتاب ابوسعید عصفری که همان عباد بن یعقوب رواجنی است، مشتمل بر مطالبی است که تشیع، بلکه تعصب او را نشان می‌دهد مانند روایاتی که در نص بر دوازده امام نگاشته است.
[۸] محدث نوری، حسین، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۱، ص۵۳.    


در هر صورت رواجنی موثق بوده
[۹] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۷.    
و از ائمه (علیهم‌السّلام) روایتی نقل نکرده است،
[۱۰] ابن‌داوود حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۱۱۴.    
اما از حسین بن زید بن علی (علیه‌السّلام)، اسماعیل بن عیاش، شریک قاضی،
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۵۳۷.    
[۱۲] صفی‌الدین خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۸۷.    
[۱۳] ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۲۳۱.    
احمد بن اسماعیل، عمرو بن ثابت، عمرو بن مصعب و سعد بن عبدالرحمان روایت دارد.
[۱۴] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۸.    
[۱۵] ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۶، ص۸۸.    

از او بخاری، ترمذی، ابن‌ماجه،
[۱۶] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۱۴، ص۱۷۷.    
علی بن حسن بن فضال، محمد بن قاسم، محمد بن حسین بن حفص اشنانی و دیگران روایت کرده‌اند.
[۱۷] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۴۳۱.    


کتاب‌های اخبارالمهدی، المعرفة فی معرفة الصحابه، المشیخه،
[۱۸] طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۱۲۰.    
[۱۹] ابن‌شهرآشوب، محمدعلی، معالم العلماء، ص۸۸.    
الرجال و الحدیث
[۲۰] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۳۴۱.    
[۲۱] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۰، ص۱۲۳.    
از رواجنی است.

وفات رواجنی را به سال ۲۵۰ هـ نوشته‌اند.
[۲۲] بخاری، اسماعیل بن ابراهیم، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۴۴.    
آقا بزرگ تهرانی مرگ او را در سال ۲۷۱ هـ هم آورده است.
[۲۳] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۱۰، ص۱۲۳.    


۱. ↑ طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۱۱۹-۱۲۰.    
۲. ↑ حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ج۱، ص۳۸۰.    
۳. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۲۹۳.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۵۳۶.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۳۸۰.    
۶. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۷.    
۷. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲۳.
۸. ↑ محدث نوری، حسین، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۱، ص۵۳.    
۹. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۷.    
۱۰. ↑ ابن‌داوود حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۱۱۴.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۵۳۷.    
۱۲. ↑ صفی‌الدین خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۸۷.    
۱۳. ↑ ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۲۳۱.    
۱۴. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۳۸.    
۱۵. ↑ ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۶، ص۸۸.    
۱۶. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۱۴، ص۱۷۷.    
۱۷. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۴۳۱.    
۱۸. ↑ طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۱۲۰.    
۱۹. ↑ ابن‌شهرآشوب، محمدعلی، معالم العلماء، ص۸۸.    
۲۰. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۳۴۱.    
۲۱. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۰، ص۱۲۳.    
۲۲. ↑ بخاری، اسماعیل بن ابراهیم، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۴۴.    
۲۳. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، ج۱۰، ص۱۲۳.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۲۲، برگرفته از مقاله «عباد بن یعقوب رواجنی».



رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 250 (قمری) | درگذشتگان سال 271 (قمری) | راویان صاحب کتاب | محدثان اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | محدثان شیعه سده سوم (قمری)
جعبه ابزار