• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوسعید اصطخری (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: ابوسعید اصطخری (مقاله‌دوم)
مقالات مرتبط: ابوسعید اصطخری.


حسن بن احمد اصطخری، متولد ۲۴۴ هجری، محدث و فقیه شافعی مذهب و منسوب به اصطخر فارس بود.
او از چندین استاد حدیث آموخته و خود نیز در بغداد به تدریس مشغول بود.
اصطخری در قضاوت در قم و امور حسبه بغداد فعالیت داشت و از سوی مقتدر عباسی به قضاوت در سجستان منصوب شد.
وی در مسائل فقهی و قضاوت از علمای برجسته به شمار می‌رفت و در سال ۳۲۸ هجری در بغداد درگذشت.
آثار او شامل کتاب‌های مختلف فقهی و حقوقی است.


ابوسعید حسن بن احمد بن یزید اصطخری، وی منسوب به اصطخر فارس
[۱] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱، ص۲۸۵.    
و متولد سال ۲۴۴ هجری است.

ابوسعید از سعدان بن نصر، حفص بن عمرو ربالی، احمد بن منصور رمادی، عیسی بن جعفر وراق، عباس بن محمد دوری و جمیل بن اسحاق حدیث آموخت و روایت کرد.
محمد بن مظفر، ابوالحسن دارقطنی، ابوحفص بن شاهین، ابوالقاسم بن ثلاج و یوسف قواس نیز از او روایت کرده‌اند.
[۲] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۰۶.    
درس فقه را نزد اصحاب مزنی و ربیع آموخت و در بغداد به تدریس مشغول شد.

منابع رجالی اهل سنّت گفته‌اند: از جهت علمی او هم تراز ابوعباس بن سریج است و کسی چون این دو لیاقت تدریس در بغداد را نداشته است.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۲۵۰.    

اصطخری که محدث و فقیهی شافعی مذهب بود، مدتی متولی قضاوت در قم بوده و روزگاری نیز امور حسبه بغداد را اداره می‌کرد و مردی ساده پوش و پرهیزگار شناخته می‌شد.
همچنین زمانی مقتدر عباسی او را به سمت قضاوت در سجستان منصوب کرد و در آنجا در پاسخ استفتای قاهر بالله عباسی، حکم قتل دسته جمعی صابئین (ستاره پرستان) را صادر کرد.
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۴، ص۲۲۷.    



ابوسعید نوشته‌هایی نیز داشته که با نام‌های گوناگون از آنها یاد شده است از جمله:
• الفرائض الکبیر؛
• الشروط والوثائق؛
[۵] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست (الندیم)، ص۲۶۳.    

• ادب القاضی بر مبنای فقه شافعی؛
• الجامع درباره حساب؛
• شرح الجبر و المقابله لابی کامل شجاع؛
• شرح المستعمل لابی الحسن الضریر فی الفروع و الاقضیه آثار او هستند.
[۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۶۹.


ابوسعید در سال ۳۲۸ هجری در بغداد از دنیا رفت و در باب حرب به خاک سپرده شد.
[۷] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۲۸۷.    

(دیگر منابع:
[۸] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۱۹۰.    
[۹] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۳، ص۳۸۵.    
[۱۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة والنهایه، ج۱۱، ص۱۹۳.    
[۱۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۱۷۹.    
[۱۲] حسینی، ابوبکر بن هدایة اللّه، طبقات الشافعیه (ابن هدایت الله)، ص۶۲.
[۱۳] حسینی، ابوبکر بن هدایة اللّه، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۳۴.
[۱۴] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۲، ص۲۱۸.    
[۱۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
[۱۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۷۴.    
)
۱. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱، ص۲۸۵.    
۲. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۰۶.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۲۵۰.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۴، ص۲۲۷.    
۵. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست (الندیم)، ص۲۶۳.    
۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۶۹.
۷. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۲۸۷.    
۸. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۱۹۰.    
۹. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۳، ص۳۸۵.    
۱۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة والنهایه، ج۱۱، ص۱۹۳.    
۱۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۱۷۹.    
۱۲. ↑ حسینی، ابوبکر بن هدایة اللّه، طبقات الشافعیه (ابن هدایت الله)، ص۶۲.
۱۳. ↑ حسینی، ابوبکر بن هدایة اللّه، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۳۴.
۱۴. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۲، ص۲۱۸.    
۱۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
۱۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۷۴.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن اصطخری»، ج۲، ص۱۶۴.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال ۳۲۸ (قمری) | زادگان سال ۲۴۴ (قمری) | شخصیت‌های قرن 4 (قمری) | علمای قرن 4 (قمری) | فقیهان شافعی قرن 4 (قمری) | مؤلفان قرن 4 (قمری) | محدثان شافعی قرن 4 (قمری)
جعبه ابزار