ابوثابت سعد بن عباده انصاری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

ابوثابت، یا ابوقیس، سعد بن عباده، صحابه مهم رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و از بزرگان انصار بود.

---

او در خانواده شریف و بزرگوار پرورش یافت. مادرش عمره، دختر مسعود بن قیس از زن‌هایی بود که با رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیعت کرد و در سال ۵ هجری وفات یافت و پیغمبر بنا به درخواست سعد، بر او نماز خواند. پدرش عباده، جدش دلیم (دلهم) و پسرش قیس، همگی کریم و میهمان‌نواز بودند، همه روزه اطراف مکان آنها دعوت عمومی برای صرف غذا از مردم می‌شد. گفته‌اند که در هیچ‌یک از خاندان عرب، سابقه نداشته که میهمان‌داری عمومی در چهار نسل به این صورت ادامه داشته باشد.

---

سَعد بن عبادة بن دلیم انصاری خزرجی مدنی از اصحاب پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) که در بیعت عقبه دوم شرکت داشت و پیغمبر او را به ریاست بنی‌ساعده از قبیله خزرج برگزید. وی مردی سخاوتمند و سفره‌دار و غیرتمند بود و در آغاز هجرت کمک‌های مالی فراوانی به مهاجران نمود و در دوران زندگی پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در مدینه گام‌های ارزنده‌ای در راه اسلام برداشت از معدود صحابه پیغمبر بود که از آن حضرت، اجازه کتابت حدیث گرفت و از نقبای ۱۲ گانه انصار سعد، رئیس قبیله خزرج و از بزرگان عرب در مدینه در زمان جاهلیت و اسلام بود.
سعد برای پیغمبر همه روزه ظرفی از غذا می‌فرستاد و گاهی هم حضرت امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) را به خانه‌اش دعوت می‌کند. نیز هر شب حدود ۸۰ نفر از اصحاب صفه را به خانه می‌برد و پذیرایی می‌کرد. در حالی که بقیه انصار، یکی دو نفر را همراه می‌بردند. پیامبر بارها برای او و خانواده‌اش دعا کردند. روزی بعد از افطار در منزل او، این‌گونه دعا کردند که غذایتان را همواره نیکان خورند و فرشتگان بر شما درود فرستند و روزه‌داران نزد شما افطار کنند.

---

در روز وفات پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) حب ریاست وی را بر این داشت که بزرگ‌ترین جنایت تاریخ اسلام را او بنیان نهد چه واقعه سقیفه بنی‌ساعده که حق را از مسیر اصلی خود منحرف ساخت از او آغاز گردید.
گرچه وی خود از این کار طرفی نبست و دیگران بر سر کار آمدند. وی با ابوبکر بیعت ننمود و آن‌ها هم از بیم شورش قبیله خزرج بر او سخت نگرفتند و در زمان عمر به شام هجرت کرد و در حوران شام به سال ۱۴ یا ۱۵ شب هنگام به تیر مغیرة بن شعبه فرستاده عمر، ترور شد و بعداً شیوع یافت که جنیان او را کشته‌اند.
روزی ابوحنیفه به مؤمن طاق گفت: اگر علی حقی داشت چرا پس از رحلت رسول حق خویش را مطالبه ننمود؟ مؤمن طاق گفت: ترسید که جنیان او را بکشند، چنان که آن‌ها سعد بن عباده را به تیر مغیره کشتند. پسر سعد بن عباده، قیس بن سعد از یاوران مخلص حضرت امام علی و امام حسن مجتبی (صلوات‌الله‌علیهما) بود.

---