ابوبکر بن حسن مجتبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منبع:
مقتل جامع سیدالشهداء
ابوبکر بن حسن (علیهالسلام) یکی از
شهدای کربلا
و از
فرزندان امام حسن (علیهالسلام)
است.
فهرست مندرجات
۱ - خانواده ابوبکر
۲ - حضور در کربلا
۳ - نام ابوبکر در زیارت ناحیه
۴ - انتقام مختار از قاتل ابوبکر
۵ - پانویس
۶ - منبع
۱ - خانواده ابوبکر
[
ویرایش
]
نام وی بنا به مشهور ابوبکر است، ولی برخی او را عبدالله، یا عبدالله الاکبر نیز نوشتهاند.
[۱]
علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص ۱۹.
[۲]
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام، ج۱، ص۱۶۲.
ابوبکر
فرزند
امام حسن مجتبی (علیهالسلام)
و مادرش ام وَلَد (
کنیز
) بود
[۳]
حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل، ص۱۵۰.
[۴]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۵۹.
نام وی را نُفَيْلَه،
[۵]
سبط بن جوزی، تذكرة الخواص، ص۱۹۵.
امِّ اسحاق،
[۶]
ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۹۲.
و نیز «رَمْلَه»
[۷]
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیهالسلام، ج۱، ۱۶۲
نوشتهاند. به
اعتقاد
برخی وی و
قاسم بن حسن
از یک
مادر
بودند.
[۸]
ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۹۲.
[۹]
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
[۱۰]
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام، ج۱، ص ۱۶۲
.
(نام او در
تاریخ الامم و الملوک
، ابوبکر بن الحسین ذکر شده است
[۱۱]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸.
؛ ولی ظاهراً اشتباهی رخ داده است و منظور، همان ابوبکر بن الحسن است؛ زیرا در همان تاریخ طبری در جای دیگر
[۱۲]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۸.
ابوبکر بن الحسن ذکر شده است.)
به
روایت
برخی منابع،
امام حسین (علیهالسلام)
دخترش
سکینه
را به
ازدواج
وی درآورد.
[۱۳]
طوسی، محمد بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۴۱۸
.
[۱۴]
زبیری، مصعب بن عبدالله، نسب قریش، ص۵۰.
[۱۵]
علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص۱۹.
۲ - حضور در کربلا
[
ویرایش
]
ابوبکر همراه عمویش امام حسین (علیهالسلام) از
مدینه
تا
مکه
و سپس به
کربلا
آمد و در
روز عاشورا
به میدان رفت و پس از نبردی دلاورانه با تیر «
عبدالله عُقْبَه غَنَوی
» (از
قبیله
غنی) به
شهادت
رسید.
امام باقر (علیهالسلام)
در حدیثی
قاتل
وی را عُقْبَه غَنَوی معرفی کرده است،
[۱۶]
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶.
[۱۷]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۵۹.
[۱۸]
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
[۱۹]
محلاتی، ذبیح الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۹.
ولی برخی قاتل او را
حرملة بن کاهل اسدی
دانستهاند.
[۲۰]
ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲.
بنابراین احتمال میرود، چنانکه صاحب
بحارالانوار
اشاره کرده است، عبدالله بن عقبه و حرمله در به شهادت رساندن وی شریک بوده باشند.
[۲۱]
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۷۵.
ابوالفرج اصفهانی
شهادت ابوبکر بن حسن (علیهالسلام) را پیش از شهادت
قاسم بن حسن
دانسته است.
[۲۲]
ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۲.
ولی برخی دیگر (تاریخ طبری و
الارشاد
) شهادتش را پس از شهادت قاسم آوردهاند.
[۲۳]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۵.
[۲۴]
ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۷۵
.
[۲۵]
ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۹.
[۲۶]
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
مقصود (
ابن ابی عقب
)
شاعر
نیز در
شعر
زیر همین ابوبکر بن حسن (علیهالسلام) است: وَعِنْدَ غَنيٍّ
قَطْرَةٌ
مِنْ دِمائِنا وَ فِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَ تُذْكَرُ
[۲۷]
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶.
[۲۸]
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
[۲۹]
محلاتی، ذبیح الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۹.
[۳۰]
ابوحنیفه دینوری، الاخبارالطوال، ص۳۸۰.
[۳۱]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸.
در
قبیله
«غنی»
قطره
ای از
خون
ما هست -که باید
انتقام
بگیریم- و در
قبیله
«
اسد
» نیز خون دیگری (اشاره به خون
طفل شیرخوار امام حسین (علیهالسّلام)
است.) از ماست که
فراموش
نمیکنیم.
۳ - نام ابوبکر در زیارت ناحیه
[
ویرایش
]
در
زیارت
منسوب به
ناحیه مقدسه
از وی چنین یاد شده است:
«السَّلامُ عَلی أَبِی بَكْرِ بْنِ الْحَسَن بْنِ عَلِىِّ الزَّكِىِّ الْوَلىِّ المَرْمِىِّ بالسَّهْمِ الرَّوِی لَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُقْبَةِ الغَنَوِىَّ.»
[۳۲]
ابی مخنف، مقتل الحسین علیه السلام، ص۱۷۴.
درود بر ابوبکر فرزند -امام- حسن بن علی (علیهالسّلام) پاک، یاریکننده و تیرخورده با تیرکشنده،
خدا
قاتل او «عبداللَّه بن عقبه غنوی» را لعنت کند.
۴ - انتقام مختار از قاتل ابوبکر
[
ویرایش
]
چون
مختار ثقفی
قیام کرد و در
کوفه
به
حکومت
رسید، به جستوجوی عبدالله غنوی پرداخت، ولی به وی اطلاع داده شد که به «
جَزِیرَه
»
[۳۳]
معصوم قزوينى، محمد حسن بن محمد، رياض الشهادة و كنوز السعادة، ص۱۹۲.
گریخته است. مختار نیز فرمان داد خانهاش را ویران و با خاک یکسان کنند.
[۳۴]
قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۹.
۵ - پانویس
[
ویرایش
]
۱.
↑
علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص ۱۹.
۲.
↑
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام، ج۱، ص۱۶۲.
۳.
↑
حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل، ص۱۵۰.
۴.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۵۹.
۵.
↑
سبط بن جوزی، تذكرة الخواص، ص۱۹۵.
۶.
↑
ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۹۲.
۷.
↑
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیهالسلام، ج۱، ۱۶۲
۸.
↑
ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۹۲.
۹.
↑
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
۱۰.
↑
شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام، ج۱، ص ۱۶۲
.
۱۱.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸.
۱۲.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۸.
۱۳.
↑
طوسی، محمد بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۴۱۸
.
۱۴.
↑
زبیری، مصعب بن عبدالله، نسب قریش، ص۵۰.
۱۵.
↑
علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص۱۹.
۱۶.
↑
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶.
۱۷.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۵۹.
۱۸.
↑
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
۱۹.
↑
محلاتی، ذبیح الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۹.
۲۰.
↑
ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲.
۲۱.
↑
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۷۵.
۲۲.
↑
ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۲.
۲۳.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۵.
۲۴.
↑
ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۷۵
.
۲۵.
↑
ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۹.
۲۶.
↑
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
۲۷.
↑
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶.
۲۸.
↑
قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵.
۲۹.
↑
محلاتی، ذبیح الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۹.
۳۰.
↑
ابوحنیفه دینوری، الاخبارالطوال، ص۳۸۰.
۳۱.
↑
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸.
۳۲.
↑
ابی مخنف، مقتل الحسین علیه السلام، ص۱۷۴.
۳۳.
↑
معصوم قزوينى، محمد حسن بن محمد، رياض الشهادة و كنوز السعادة، ص۱۹۲.
۳۴.
↑
قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۹.
۶ - منبع
[
ویرایش
]
جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۷۷-۷۹.
پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۸۳۱.
ردههای این صفحه :
اصحاب امام حسین
|
تاریخ زندگانی امام حسین
|
تاریخ معصومان
|
شهدای بنی هاشم در کربلا
|
شهدای کربلا
|
فرزندان امام حسن
|
مقتل پیشوایی
|
مقتل جامع سیدالشهداء
ترجمه نوع 1
ترجمه نوع 2
ترجمه نوع 3
جستجوی سریع
درج مطلب
درباره ما
صفحه نخست
اشتراکگذاری
ایتا
تلگرام
واتساپ
آخرین مطالب اضافه شده
بحث
مقاله
مدرسه فقاهت
کتابخانه
ویکی پرسش
جعبهابزار
صفحه تصادفی
فهرست الفبایی
راهنمای ویکیفقه
راهنمای تصویری
ورود به سامانه / ایجاد حساب کاربری
العربیة
|
اردو
|
Türkçe
آخرین مطالب اضافه شده
بحث
مقاله
پیشرفته
نمایش تاریخچه
ویرایش
خواندن
صفحه نخست
درج مطلب
آخرین مطالب اضافه شده
اشتراکگذاری
ایتا
تلگرام
واتساپ
مدرسه فقاهت
کتابخانه
ویکی پرسش
جعبهابزار
صفحه تصادفی
فهرست الفبایی
راهنمای ویکیفقه
راهنمای تصویری