• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌مفلح برهان‌الدین‌ ابواسحاق‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


برهان‌الدین‌ ابواسحاق‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد، یکی از شخصیت‌های خاندان‌ اِبْن‌ِ‌مُفْلِح‌، می‌باشد؛ ابن‌مفلح نام‌ افراد خاندانی‌ از فقیهان‌ حنبلی‌ دمشق‌ که‌ در سده‌های‌ ۸ -۱۱ق‌/۱۴-۱۷م‌ دارای‌ مقامات‌ علمی‌ و اجتماعی‌ بوده‌اند. از نسبت‌ رامینی‌ و قانونی‌ برای‌ افراد این‌ خاندان‌ چنین‌ برمی‌آید که‌ اصل‌ خاندان‌ به‌ فلسطین‌ باز می‌گردد.


برهان‌الدین‌ ابواسحاق‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مفلح‌ (۸۱۶ -۸۸۴ق‌/۱۴۱۳-۱۴۷۹م‌).

او از ابن‌ناصرالدین‌، ابن‌محب‌ اعرج‌ و علاءالدین‌ بخاری‌ حدیث‌ شنید و از بخاری‌ فقه‌ آموخت‌.
[۱] سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    

از دیگر مشایخ‌ او ابن‌حجر عسقلانی‌ و ابن‌قاضی‌ شهبه‌ شایان‌ ذکرند.
[۲] نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۸، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.
[۳] بدران‌، عبدالقادر، منادمة الاطلال‌، ج۱، ص۲۳۳، به‌ کوشش‌ زهیر شاویش‌، بیروت‌، ۱۴۰۵ق‌/ ۱۹۸۵م‌.    


او در ۸۵۱ق‌ به‌ قضای‌ دمشق‌ گمارده‌ شد و از آن‌ پس‌ بارها مسند قضا بین‌ او و علاءالدین‌ علی‌ بن‌ ملفح‌ دست‌ به‌ دست‌ گردید.
آنگاه‌ که‌ درگذشت‌، قاضی‌ دمشق‌ بود و فرزندش‌ نجم‌الدین‌ عمر جانشین‌ او شد.
[۴] سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    
[۵] نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۸-۶۱، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.


نعیمی‌ از ابواسحاق‌ حدیث شنیده‌ و از وی‌ اجازه‌ دریافت‌ کرده‌ است‌ و به‌ گفته همو تقی‌الدین‌ جراعی‌ نیز از شاگردان‌ او بوده‌ است‌.
[۶] نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۹-۶۰، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.


ابواسحاق‌ دارای آثار خطی و چاپی می‌باشد.

۵.۱ - آثار چاپی‌

۱. الاستعاذة بالله‌ من‌ الشیطان‌ الرجیم‌ و بیان‌ وسوسته‌ و خدعه‌ و کشف‌ اموره‌، که‌ در ۱۳۱۱ق‌/۱۸۹۳م‌ در مصر به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
۲. المبدع‌ که‌ شرحی‌ است‌ بر المقنع‌ ابن‌قدامه‌. جزءِ اول‌ آن‌ در ۱۹۶۸م‌ و به‌ صورت‌ کامل‌ در ۱۹۸۰م‌ به‌ کوشش‌ محمد زهیر شاویش‌ در بیروت‌ چاپ‌ شده‌ است‌.

۵.۲ - آثار خطی‌

المقصدالارشد فی‌ ترجمة اصحاب‌الامام‌ احمد، نعیمی‌ و ابن‌طولون‌ در مواضع‌ مکرر از این‌ کتاب‌ با عنوان‌ طبقات‌ ابن‌ مفلح‌ نقل‌ قول‌ کرده‌اند، نسخه‌هایی‌ از این‌ اثر در مصر
[۷] دارالکتب‌، فهرست‌، ج۸، ص۲۴۷.
و نیز مکه‌
[۸] منجد، صلاح‌الدین‌، معجم‌المورخین‌ الدمشقین‌، ج۱، ص۴۵۱، بیروت‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
موجود است‌.
[۹] سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    
[۱۰] بغدادی‌، اسماعیل، هدیه‌، ج۱، ص۲۱.


۱. ↑ سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    
۲. ↑ نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۸، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.
۳. ↑ بدران‌، عبدالقادر، منادمة الاطلال‌، ج۱، ص۲۳۳، به‌ کوشش‌ زهیر شاویش‌، بیروت‌، ۱۴۰۵ق‌/ ۱۹۸۵م‌.    
۴. ↑ سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    
۵. ↑ نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۸-۶۱، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.
۶. ↑ نعیمی‌، عبدالقادر، الدارس‌ فی‌ تاریخ‌ المدارس‌، ج۲، ص۵۹-۶۰، به‌ کوشش‌ جعفر الحسنی‌، دمشق‌، ۱۳۶۷ق‌/۱۹۴۸م‌.
۷. ↑ دارالکتب‌، فهرست‌، ج۸، ص۲۴۷.
۸. ↑ منجد، صلاح‌الدین‌، معجم‌المورخین‌ الدمشقین‌، ج۱، ص۴۵۱، بیروت‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۹. ↑ سخاوی‌، محمد، الضوء اللامع‌، ج۱، ص۱۵۲، قاهره‌، ۱۳۵۴ق‌.    
۱۰. ↑ بغدادی‌، اسماعیل، هدیه‌، ج۱، ص۲۱.


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌مفلح»، ج۴، ص۱۷۹۵.    




جعبه ابزار