• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إِستِبداد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: استبداد.


إِستِبداد (به کسر الف) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای مخصوص شدن به چیزی و منحصر کردن آن در خود است.
حضرت علی (علیه‌السلام) از این واژه در همین معنی استعمال نموده است.



إِستِبداد به معنای مخصوص شدن به چیزی و منحصر کردن آن در خود است.
چنان‌که گفته می‌شود: «اسْتَبَدَّ بِالاَمر: اِنفَرَدَ بِهِ.»


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - اسْتَبَدَّ - حکمت ۱۵۲ (استبداد رای)

امام (علیه‌السلام) در این باره فرموده است:
«وَ مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ، وَ مَنْ شاوَرَ الرِّجالَ شارَكَها في عُقولِها.»
«کسی که استبداد رأی داشته باشد هلاک می‌شود، و هرکس با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و دانش آن‌ها شرکت می‌جوید.» نظير آن در گذشت.



مواردی از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۱.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۱۵۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۵، حکمت ۱۵۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۲، حکمت ۱۶۱.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۰۰، حکمت ۱۶۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۷، حکمت ۱۶۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۶۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۶۴-۵۶۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۳۱۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۴۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۸۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۳۷۶، خطبه ۱۶۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۰، خطبه ۲۰۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «استبداد»، ص۱۱۷.    






جعبه ابزار