• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أُقْحُوان (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: بابونه.


أُقْحُوان از مفردات نهج البلاغه، به معنای گیاهی خوش‌بو به‌نام بابونه است.
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در توصیف طاووس از این کلمه استفاده نموده است.



کلمه‌ أُقْحُوان به معنای بابونه است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الاُْقْحُوانِ - خطبه ۱۶۵ (وصف طاووس)

امام (صلوات‌اللّه‌علیه) در وصف طاووس فرموده‌اند:
«وَ مَعَ فَتْقِ سَمْعِهِ خَطٌّ كَمُسْتَدَقِّ الْقَلَمِ في لَوْنِ الاُْقْحُوانِ، أَبْيَضُ يَقَقٌ.»
یعنی: و در شکاف گوشش خطّی است به باریکی سر قلم و به رنگ گل بابونه بسیار سفید.» در شرح عبده گوید:
اقحوان: بانونج سفید.
و در المنجد آمده:
«الاُقحُوان نَبات برَاق زَهره مُفَلّجَة صَغیرَة یَشبَهونَ بِها الاَسنان.»
و در فرهنگ عمید آمده: بابونه گیاهی است خوشبو ... دارای گل‌های سفید، به عربی اقحوان گویند.
«یقق» بسیار سفید به قرینۀ «ابیض یقق».
منظور از اقحوان، گل سفید آن است؛ نه ساقه‌های سبزش.



این کلمه فقط یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۲۸۰.    
۲. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۵، ص۱۷۱.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۷، خطبه ۱۶۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۹۱، خطبه ۱۶۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۸، خطبه ۱۶۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۵، خطبه ۱۶۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۰.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۶، ص۳۸۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۵۷.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۷۳.    
۱۲. عبده، محمد، ج۲، ص۹۱، تحقیق:محمّد محیی الدین عبد الحمید، مطبعة الإستقامة، بی‌جا، بی‌تا.    
۱۳. جوهری، أبونصر، منتخب من صحاح الجوهری، ج۱، ص۵۹۰۴، نسخة إلکترونیة، بی‌تا.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اقحوان»، ص۵۵.    






جعبه ابزار