• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أُحُد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: کوه احد.


أُحُد (به ضم الف و حاء) از مفردات نهج البلاغه نام کوهی در اطراف مدینه است، که در حاشیه‌ آن یکی از جنگ‌های معروف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) علیه کفار رخ داده است.



أُحُد کوه معروفی است که در مدینه به‌علت بریده شده از کوه‌های دیگر «احد» نامیده شده و جنگ تاریخی احد در کرانۀ آن واقع شده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أُحُد - خطبه ۱۵۶ (فتنه‌ها)

حضرت علی (علیه‌السلام) در ذیل آیه (أَ حَسِبَ النّاسُ أَنْ يُتْركوا أَنْ يَقولوا آمَنّا وَ هُمْ لا يُفْتَنونَ‌) می‌فرمایند:
وقتی این آیه نازل شد، گفتم: «يا رَسولَ اللهِ، ما هذِهِ الْفِتْنَةُ الَّتي أَخْبَرَكَ اللهُ بِها؟ فَقالَ: «يا عَلِيُّ، إِنَّ أُمَّتي سَيُفْتَنونَ مِنْ بَعْدي فَقُلْتُ: يا رَسولَ اللهِ، أَ وَ لَيْسَ قَدْ قُلْتَ لي يَوْمَ أُحُد حَيْثُ اسْتُشْهِدَ مَنِ اسْتُشْهِدَ مِنَ الْمُسْلِمينَ، وَ حیزَتْ عَنّي الشَّهادَةُ فَشَقَّ ذلِكَ عَلَيَّ، فَقُلْتَ لي: «أَبْشِرْ فَإِنَّ الشَّهادَةَ مِنْ وَرائِكَ.»
«ای رسول خدا! این فتنهای که خداوند از آن خبر داده چیست؟ فرمود: ای علی! امت من بعد از من به فتنه دچار خواهند شد. عرض كردم: اى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مگر نه اين است كه در جنگ احد پس از آن كه افرادى از مسلمانان شهيد شدند و من از اين كه به سعادت شهادت نرسيده بودم ناراحت شدم به من فرمودى «بشارت باد بر تو كه سرانجام شهيد خواهى شد.»

۲.۲ - أُحُد - نامه ۹ (قتل عبیده بن حارث)

به معاویه (علیه‌لعنةالله) می‌نویسد: چون جنگ شدت می‌یافت و رزمندگان مات می‌شدند، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اهل بیت خویش را جلو می‌انداخت و با آن‌ها یاران خود را از آتش شمشیرها و نیزه‌ها حفظ می‌کرد در نتیجه:
«فَقُتِلَ عُبَيْدَةُ بْنُ الْحارِثِ يَوْمَ بَدْر، وَ قُتِلَ حَمْزَةُ يَوْمَ أُحُد، وَ قُتِلَ جعفر يَوْمَ مُؤْتَةَ.»
«عبيدة بن حارث (پسر عموى پيامبر) روز «بدر» كشته شد و «حمزه» (عموى آن حضرت) روز «احد» شهيد گشت و «جعفر» (پسرعموى رسول‌خدا) در «موته» شربت شهادت نوشيد.»


دو بار در «نهج‌البلاغه» دیده می‌شود.


۱. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲.    
۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۳۷، خطبه۱۵۶.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۶۵.    
۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۰، خطبه۱۵۶.    
۵. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۷، خطبه۱۵۶.    
۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۹.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۸۲.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۱۵۰.    
۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۱.    
۱۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۰۶.    
۱۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۹۱، نامه ۹.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۱، نامه ۹.    
۱۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۶۹، نامه ۹.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷۵.    
۱۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۱۳.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۲۴.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۱۱۷.    
۱۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۳۲۵.    
۱۹. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۴۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اُحد»، ص۲۷-۲۸.    






جعبه ابزار