• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَمَانَت (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أَمَانَت (به فتح الف) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای چیزی است که انسان را نسبت به آن، امین و مورد اعتماد شمرده‌اند و لازم است در زمان مقرر به امانت‌گذار بازپس داده شود.
حضرت علی (علیه‌السلام) در بیانی خطاب به یکی از کارگزاران حکومت این کلمه را در همین معنی به کار برده است.



أَمَانَت به معنای چیزی که انسان را به آن امین کرده‌اند و واجب الرّد است؛ می‌باشد.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَمانةٌ - نامه ۵ (توصیه به عامل)

امانت به معنای چیزی که انسان را به آن امین کرده‌اند و واجب الرّد است؛ می‌باشد.
آن حضرت به اشعث بن قیس فرماندار آذربایجان در همین خصوص، چنین نوشته است:
«وَ إِنَّ عَمَلَكَ لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَة، وَ لكِنَّهُ في عُنُقِكَ أَمانةٌ، وَ أَنْتَ مُسْتَرْعىً لِمَنْ فوْقَكَ.»
«بدان کار و حکومت تو طعمه و خوردنی نیست بلکه در گردن تو امانت است ما فوق تو (امام علیه‌السلام) مراقب توست.»

۲.۲ - أَمينُ - خطبه ۱۷۳ (درباره رسول الله)

امین: به کسی که نسبت به عمل او اطمینان و ایمنی هست؛ گفته می‌شود.
همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در رابطه با رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده‌اند:
«أَمينُ وَحْيِهِ، وَ خاتَمُ رُسُلِهِ، وَ بَشيرُ رَحْمَتِهِ، وَ نَذيرُ نِقْمَتِهِ.»
(محمّد صلى الله عليه و آله) امين وحى او بود و خاتم پيامبرانش، بشارت دهنده به رحمت او و بيم‌دهنده از كيفرش.»


مواردی از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.


۱. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۰۲-۲۰۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۹۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۸۷، نامه ۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۷، نامه ۵.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۶۶، نامه ۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۹۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۹۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۷۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۸۵.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۳۳.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۸۳، خطبه ۱۷۳.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۴، خطبه ۱۶۸.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۷، خطبه ۱۷۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۵۰۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۵۸.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۲۸.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۸۸، حکمت ۸۳.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۵، نامه ۱۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «امانت»، ص۸۱.    






جعبه ابزار