أَفْوٰاجاً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَفْوٰاجاً:(فَتَأْتونَ أَفْواجًا) «أَفْوٰاجاً» از مادّه
فَوْج (به فتح فاء و سکون واو) به معنای گروه و
طائفه است، که جمع آن
اَفْواج می‌باشد.
روزى كه
صور دميده مى‌شود، و شما
فوج فوج وارد
محشر مى‌شويد
(يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً).
از آيات
قرآن به خوبى استفاده مى‌شود كه دو حادثه عظيم به عنوان «نفخ صور» واقع مى‌شود، در حادثه اول نظام جهان هستى به هم مى‌ريزد.
و تمام اهل زمين و همه كسانى كه در آسمان‌ها هستند مى‌ميرند، و در حادثه دوم جهان، نوسازى مى‌شود، و مردگان به
حیات جديد باز مى‌گردند، و
رستاخیز بزرگ انجام مى‌گيرد.
نفخ به معنى
دمیدن و
صور به معنى شيپور است كه معمولا آن را براى توقف قافله و لشكر، يا براى
حرکت آن به
صدا در مى‌آورند، و اهل قافله و لشكريان از آهنگ مختلف اين دو صدا مى‌فهمند كه بايد توقف كنند، يا حركت نمايند.
به موردی از کاربرد «أَفْوٰاجاً» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يَوْمَ يُنفَخُ في الصّورِ فَتَأْتونَ أَفْواجًا) «روزى كه در «صور» دميده مى‌شود و شما فوج فوج به محشر مى‌آييد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
کلمه افواج جمع فوج است كه - به گفته
راغب- به معناى جمعيتى است كه به
سرعت از پيش روى ما بگذرند.
و در جمله
(فَتَأْتونَ أَفْواجاً) سياق را طبق سياق سابق خطابى كرد، تا
حق وعید و تهديدى كه جمله
(كَلّا سَيَعْلَمونَ) متضمن آن است را ادا كرده باشد، و مثل اين‌كه آيه مورد بحث نظرى هم به آيه
(يَوْمَ نَدْعوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ) دارد، كه آن نيز دلالت مى‌كند بر اين‌كه در
روز قیامت مردم فوج فوج مى‌آيند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «افواجا»، ج۳، ص ۵۰۸.
