آیات صفت وجه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات صفت وجه به آیات بیانگر
صفت وجه برای خدا اطلاق می‌شود.
[ویرایش]
"آیات صفت وجه" به آیاتی اشاره دارد که وصف وجه را به
خداوند نسبت داده و مقصود از آن "ذات خداوند" یا "خشنودی خداوند" و مانند آن است.
[ویرایش]
واژه "وجه" در
قرآن در معانی متعددی به کار رفته است:
۱. صورت (عضو بدن):
؛
۲. اول و ابتدای
زمان :
؛
۳.
ثواب و خشنودی:
؛
۴. طرف و جهت:
؛
۵. دوستی و
محبت :
؛
۶. ذات و عین: .
[ویرایش]
در بسیاری از
آیات قرآن "وجه" به خدا نسبت داده شده است که این آیات دو قسمند:
آیاتی که "وجه" را به خداوند نسبت داده‌اند و منظور آن‌ها ذات پروردگار است؛ مانند:
۱) آیه ۲۶ و ۲۷
سوره الرحمن : (کل من علیها فان ویبقی وجه ربک ذو الجلال والاکرام)
؛ "هر چه بر
[۱۶] است فانی شونده است و ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی خواهد ماند".
۲) آیه ۸۸
سوره قصص : (… کل شیء هالک الا وجهه…)
؛ " جز ذات او همه چیز نابودشونده است".
در
جوامع الجامع ،
مجمع البیان ،
کشاف ،
تفسیر بیضاوی و… مراد از "وجه" در هر دو آیه را "ذات خداوند" دانسته‌اند.
آیاتی که "وجه" را به خدا نسبت داده‌اند؛ ولی منظور رحمت، ثواب و خشنودی خداوند است؛ مانند:
۱) آیه ۲۲
سوره رعد : (والذین صبروا ابتغاء وجه ربهم…)
؛ "و کسانی که برای طلب خشنودی پروردگارشان شکیبایی کردند".
۲) آیه ۹
سوره انسان : (انما نطعمکم لوجه الله…)
؛ "ما برای خشنودی خداست که به شما می‌خورانیم".
۳) آیه ۵۲
سوره انعام : (ولا تطرد الذین یدعون ربهم بالغداة والعشی یریدون وجهه…)
؛ "و کسانی را که پروردگار خود را بامدادان و شامگاهان می‌خوانند در حالی که خشنودی او را می‌خواهند مران".
[ویرایش]
مشبهه با استناد به
ظواهر برخی آیات مذکور مثل آیه ۱۱۵
سوره بقره (… فاینما تولوا فثم وجه الله…)
؛ گفته‌اند خداوند تبارک و تعالی نیز همانند
انسان صورت دارد. بطلان این
اعتقاد ، واضح است؛ زیرا "وجه" در برخی از آیات به معنای "ذات" و در آیه ۱۱۵ سوره بقره به معنای "جهت و طرف" است؛ نه صورت خداوند.
[ویرایش]
[ویرایش]
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله «آیات صفت وجه».
