• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کِتاب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





كِتاب، کُتِبَ و كتابة (به کسر کاف و فتح تاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای نوشتن، آن در اصل به معنى جمع كردن است.

كُتابّ (به ضم کاف و فتح باء) مثل طلّاب، جمع كاتب مى‌باشد، موارد زيادى از آن در نهج البلاغه آمده است.
کَتِیبه (به فتح کاف و کسر تاء) به معنای قشون است که فقط يک بار در نهج البلاغه آمده است.




كِتاب، کُتِبَ و كتابة به معنای نوشتن، آن در اصل به معنى جمع كردن است. «كتبت القربة» يعنى مشک دوختم كه عبارت اخراى جمع كردن دو چرم به وسيله دوختن است. على هذا نوشتن را كتابت گويند كه حرف با حرف و كلمه با كلمه‌ جمع مى‌شود، مكاتبه بين الاثنين است.
كُتابّ (مثل طلّاب) جمع كاتب مى‌باشد، موارد زيادى از آن در نهج البلاغه آمده است.
کَتِیبه قشون، به قولى قسمتى از قشون است كه جمع شده، آن فقط يک بار آمده است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - كَتِيبَة - خطبه ۱۱۸ (توصیف زمان خروج از مرکز حکومت)

چنان‌كه حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده:

«ثُمَّ أَخْرُجَ فِي كَتِيبَة أَتْبَعُ أُخْرَى»


(خارج گردم و همچون تيرى در جعبه خالى اين طرف و آن طرف افتم.)



کتیبه فقط يک بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۳.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۱۵۲.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ج۱، ص۶۹۹.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۱، خطبه ۱۱۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه ۱۱۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۰.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۱۸۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۱۰۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۸۵.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کتاب»، ج۲، ص۸۹۳.    






جعبه ابزار